Rectocele یا رکتوسل چیست؟ این شرایط توسط مردم به اسامی مختلفی نامیده می شود برخی آن را افتادگی دیواره پشتی واژن می گویند. این یکی از شایع‌ترین انواع افتادگی اندام‌های لگنی است که می‌تواند کیفیت زندگی بسیاری از زنان و حتی در موارد نادر، مردان را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی یا خجالت، از صحبت درباره علائم آن خودداری می‌کنند.
در این مقاله جامع، قصد داریم به زبانی ساده و علمی، شما را با تمام جنبه‌های این عارضه آشنا کنیم. ما به تفصیل توضیح خواهیم داد که رکتوسل چیست، چگونه در زنان و مردان بروز می‌کند، و چه علائم و نشانه‌هایی دارد تا شما با دیدی باز و اطلاعاتی کامل، مسیر درستی را برای تشخیص و درمان انتخاب کنید.
ما در کلینیک تخصصی پارما، با تمرکز بر سلامت و درمان بیماری‌های ناحیه نشیمنگاهی و لگنی، همواره در کنار شما هستیم. حوزه فعالیت ما شامل طیف وسیعی از خدمات، از جمله درمان آبسه مقعدی، شقاق، و انواع افتادگی‌های لگن است. می‌دانیم که برخی از این مشکلات در نگاه اول ممکن است گیج‌کننده باشند؛ برای مثال، افتادگی دیواره پشتی واژن و آبسه مقعدی هر دو می‌توانند با ایجاد یک توده یا حس تورم در ناحیه لگن و نشیمنگاه خود را نشان دهند و بیمار را نگران کنند. به همین دلیل، تشخیص دقیق توسط متخصصان ما در پارما کلینیک، اولین و مهم‌ترین قدم برای رسیدن به آرامش و درمان موثر شماست.
رکتوسل چیست؟
رکتوسل (Rectocele) که با نام های پرولاپس خلفی واژن، فتق رکتوم نیز شناخته می‌شود، به شرایطی گفته می‌شود که در آن دیواره بافتی نازک و عضلانی بین رکتوم (بخش انتهایی روده بزرگ) و واژن ضعیف می‌شود. این ضعف باعث می‌گردد که دیواره جلویی رکتوم به سمت داخل دیواره پشتی واژن برجسته شود و یک برآمدگی کیسه‌مانند ایجاد کند. این وضعیت نوعی از افتادگی اندام لگنی (Pelvic Organ Prolapse) محسوب می‌شود و می‌تواند از یک برجستگی کوچک و بدون علامت تا یک افتادگی بزرگ و قابل توجه که باعث ناراحتی شدید می‌شود، متغیر باشد و نیازمند توجه پزشکی جدی است.
علت اصلی بروز پرولاپس خلفی واژن، افزایش فشار مزمن بر کف لگن و ضعیف شدن ساختارهای حمایتی آن است. عواملی همچون زایمان‌های طبیعی متعدد یا سخت، یبوست مزمن و زور زدن زیاد هنگام اجابت مزاج، بلند کردن مکرر اجسام سنگین، سرفه‌های مزمن (ناشی از آسم یا برونشیت) و تغییرات هورمونی دوران یائسگی که منجر به کاهش استروژن و تضعیف بافت‌ها می‌شود، همگی در بروز این عارضه نقش اساسی دارند. در واقع، هر عاملی که به مرور زمان به فاسیای رکتوواژینال (لایه نگهدارنده بین رکتوم و واژن) آسیب بزند، می‌تواند زمینه را برای ایجاد افتادگی دیواره پشتی واژن فراهم کند.
رکتوسل در مردان
شاید شنیدن نام رکتوسل در مردان کمی عجیب به نظر برسد، چرا که این عارضه به طور عمده در زنان رخ می‌دهد. با این حال، رکتوسل در مردان نیز، هرچند بسیار نادر، اما امکان‌پذیر است. در آناتومی مردانه، به دلیل نبود واژن، این برجستگی به سمت جلو و در فضای بین رکتوم و مثانه و پروستات (نزدیک به آلت تناسلی مردانه) اتفاق می‌افتد که به آن “رکتوسِلِ قدامی” می‌گویند. این وضعیت معمولا به خودی خود ایجاد نمی‌شود و اغلب یک عارضه ثانویه پس از جراحی‌های لگنی بزرگ است که ساختارهای حمایتی این ناحیه را دچار اختلال کرده است.
اصلی‌ترین علت بروز رکتوسِل در مردان، آسیب به بافت‌های کف لگن در حین جراحی است. به طور خاص، جراحی برداشتن پروستات (پروستاتکتومی) برای درمان سرطان پروستات، یکی از شایع‌ترین دلایل زمینه‌ساز است. در این جراحی، ممکن است فاسیای دنون ویلیه (Denonvilliers’ fascia) که رکتوم را از پروستات و مثانه جدا می‌کند، ضعیف یا دچار آسیب شود. علائم در مردان شامل یبوست شدید، احساس عدم تخلیه کامل مدفوع، نیاز به فشار دادن ناحیه پرینه (بین کیسه بیضه و مقعد) برای کمک به دفع و احساس فشار یا سنگینی در لگن است.
رکتوسل در زنان
رکتوسل در زنان یک عارضه شایع است که مستقیما با آناتومی و فشارهای وارده بر لگن زنانه در طول زندگی مرتبط است. علامت اصلی و مشخصه آن، احساس وجود یک توده یا برآمدگی نرم در داخل واژن است که ممکن است در ابتدا کوچک باشد اما با گذشت زمان بزرگ‌تر شود. بسیاری از زنان این حس را به “نشستن روی یک توپ کوچک” تشبیه می‌کنند. این برآمدگی ممکن است هنگام زور زدن، سرفه یا ایستادن طولانی مدت تشدید شود. یکی از نشانه‌های بسیار کلیدی، نیاز به “اسپلینتینگ” (Splinting) است؛ یعنی زن مجبور می‌شود با انگشتان خود این برآمدگی را از داخل واژن به عقب فشار دهد تا بتواند روده خود را به طور کامل تخلیه کند.
علاوه بر حس برآمدگی، زنان مبتلا به پرولاپس خلفی واژن ممکن است طیف وسیعی از علائم دیگر را نیز تجربه کنند که بر کیفیت زندگی آن‌ها تاثیر منفی می‌گذارد. مشکلات مربوط به اجابت مزاج مانند یبوست، احساس عدم تخلیه کامل پس از دفع و گاهی نشت غیرارادی مدفوع یا لکه‌بینی لباس زیر از جمله این موارد است. همچنین، درد در حین رابطه جنسی (دیسپارونی)، کمردردی که با دراز کشیدن بهتر می‌شود و احساس سنگینی یا کشیدگی مداوم در ناحیه لگن، همگی این مشکلات و بیماری مقاربتی می‌توانند از نشانه‌های وجود افتادگی دیواره پشتی واژن باشند که نیازمند ارزیابی دقیق توسط متخصص هستند.
تصویر رکتوسل
درک ماهیت رکتوسل با تجسم آن بسیار ساده‌تر می‌شود. اگر بخواهیم تصویری شماتیک از پرولاپس خلفی واژن را توصیف کنیم، باید لگن را به صورت یک مقطع عرضی در نظر بگیریم. در این تصویر، رکتوم که در حالت عادی به صورت یک لوله مستقیم به سمت پایین است، در بخش جلویی خود دچار یک بیرون‌زدگی کیسه‌مانند شده است. این کیسه به دیواره پشتی واژن که دقیقا در جلوی آن قرار دارد، فشار آورده و آن را به داخل فضای واژن هل می‌دهد. این همان برآمدگی است که بیمار آن را به صورت یک توده در واژن خود احساس می‌کند و اندازه آن می‌تواند بسته به شدت عارضه متفاوت باشد.
برای به دست آوردن یک “تصویر” تشخیصی دقیق در محیط بالینی، پزشکان از روش‌های تصویربرداری پیشرفته استفاده می‌کنند. مهم‌ترین این روش‌ها، دفکوگرافی (Defecography) یا ام‌آر‌آی داینامیک لگن (Dynamic Pelvic MRI) است. در این آزمایش‌ها، از بیمار خواسته می‌شود در حین تصویربرداری، عمل دفع را شبیه‌سازی کند. تصاویر و ویدئوهای حاصل به پزشک این امکان را می‌دهد که به صورت زنده، حرکت اندام‌های لگنی و میزان دقیق بیرون‌زدگی رکتوم را مشاهده کند. این تصاویر نه تنها وجود افتادگی دیواره پشتی واژن را تایید می‌کنند، بلکه اطلاعات حیاتی در مورد شدت آن و همچنین وجود سایر افتادگی‌های همراه (مانند افتادگی مثانه یا رحم) را برای برنامه‌ریزی بهترین روش درمانی فراهم می‌آورند.
علت رکتوسل
علت رکتوسل، ضعیف شدن مجموعه‌ای از عضلات، لیگامان‌ها و بافت‌های همبندی است که “کف لگن” را تشکیل می‌دهند. این ساختارها مانند یک گهواره محکم، اندام‌های لگنی از جمله رحم، مثانه و رکتوم را در جای خود نگه می‌دارند. هر عاملی که باعث کشیدگی بیش از حد یا آسیب به این شبکه حمایتی، به خصوص دیواره نازک بین رکتوم و واژن (فاسیای رکتوواژینال) شود، می‌تواند یکپارچگی آن را از بین ببرد. این ضعف یک شبه اتفاق نمی‌افتد، بلکه نتیجه فشارهای مکرر و طولانی‌مدتی است که در طول سالیان بر این ناحیه حساس وارد می‌شود و آن را مستعد افتادگی و ایجاد برآمدگی می‌کند.
در میان تمام دلایل، زایمان طبیعی به عنوان اصلی‌ترین عامل خطر شناخته می‌شود؛ عبور نوزاد از کانال زایمان فشار فوق‌العاده‌ای به بافت‌ها و عضلات کف لگن وارد می‌کند که می‌تواند منجر به کشیدگی یا پارگی آن‌ها شود. علاوه بر این، یبوست مزمن و زور زدن مداوم برای دفع مدفوع، فشاری مشابه را به دیواره رکتوم تحمیل می‌کند. کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی نیز با نازک کردن و کاهش خاصیت ارتجاعی بافت‌ها، آن‌ها را آسیب‌پذیرتر می‌کند. در واقع، ترکیبی از این عوامل معمولا دست به دست هم داده و زمینه را برای شکل‌گیری رکتوسل فراهم می‌سازد.
- زایمان طبیعی: به خصوص زایمان‌های متعدد، نوزاد درشت یا زایمان سخت.
- یبوست مزمن: زور زدن طولانی مدت هنگام اجابت مزاج.
- بلند کردن اجسام سنگین: به صورت مکرر و با روش نادرست.
- سرفه یا عطسه مزمن: ناشی از بیماری‌هایی مانند آسم، برونشیت یا آلرژی.
- یائسگی: کاهش استروژن باعث تضعیف بافت‌های همبند می‌شود.
- افزایش وزن و چاقی: فشار اضافی بر ساختارهای کف لگن.
- جراحی‌های قبلی لگن: مانند هیسترکتومی (برداشتن رحم).
- عوامل ژنتیکی: ضعف مادرزادی در بافت‌های همبند.
علائم رکتوسل
علائم رکتوسل بسته به شدت و گرید افتادگی می‌تواند از یک ناراحتی خفیف تا اختلال جدی در عملکرد روزانه متغیر باشد. شایع‌ترین و اولین نشانه، احساس یک برآمدگی یا توده نرم در داخل واژن است. این حس اغلب پس از ایستادن طولانی مدت، بلند کردن جسم سنگین یا در انتهای روز تشدید می‌شود و با دراز کشیدن بهبود می‌یابد. بسیاری از بیماران این وضعیت را به وجود یک جسم خارجی یا “نشستن روی یک توپ کوچک” تشبیه می‌کنند که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و بر فعالیت‌های روزمره آن‌ها سایه بیندازد.
مهم‌ترین دسته علائم رکتوسل به اختلال در عملکرد روده مربوط می‌شود. از آنجایی که مدفوع در کیسه ایجاد شده توسط رکتوسِل گیر می‌افتد، فرد دچار احساس عدم تخلیه کامل می‌شود و حس می‌کند بلافاصله پس از اجابت مزاج، دوباره نیاز به دستشویی دارد. این وضعیت منجر به یبوست و نیاز به زور زدن بیشتر می‌شود که خود بیماری را تشدید می‌کند.
علامت کلیدی دیگر، نیاز به فشار دادن دیواره پشتی واژن یا ناحیه پرینه با دست برای کمک به خروج مدفوع است. همچنین درد هنگام رابطه جنسی و کمردردهای مبهم نیز از دیگر شکایات رایج هستند. البته با توجه به پرسش های مکرر بیماران لازم است به این نکته توجه فرمایید که مشاهده خون در ادرار از علائم این بیماری نمی باشد
- احساس وجود توده یا برآمدگی در واژن.
- احساس فشار، سنگینی یا کشیدگی در ناحیه لگن.
- مشکل در شروع یا تکمیل اجابت مزاج.
- احساس عدم تخلیه کامل روده پس از دستشویی.
- نیاز به فشار دادن واژن یا مقعد با انگشت برای کمک به دفع (اسپلینتینگ).
- درد یا ناراحتی در حین رابطه جنسی (دیسپارونی).
- کمردردی که با ایستادن بدتر می‌شود.
- نشت مقدار کمی مدفوع یا لکه‌بینی لباس زیر.
عوارض خطرناک بیماری رکتوسل
عوارض خطرناک بیماری رکتوسل کدامند؟ اگرچه پرولاپس خلفی واژن به خودی خود یک بیماری تهدیدکننده حیات محسوب نمی‌شود، اما نادیده گرفتن و عدم درمان موارد شدید آن می‌تواند منجر به عوارضی جدی و بسیار دردناک شود که کیفیت زندگی را به شدت کاهش می‌دهد. یکی از این عوارض خطرناک، “نهفتگی مدفوع” (Fecal Impaction) است. در این حالت، توده‌ای بزرگ و سفت از مدفوع در کیسه رکتوسِل گیر کرده و فرد به هیچ وجه قادر به دفع آن نیست. این وضعیت می‌تواند باعث درد شدید شکم، انسداد روده و حتی در موارد نادر، ایجاد زخم و سوراخ شدگی در دیواره رکتوم شود که نیازمند مداخله فوری پزشکی است.
علاوه بر این، در رکتوسل‌های بسیار شدید (گرید بالا)، ممکن است افتادگی به حدی پیشرفت کند که برآمدگی به طور کامل از دهانه واژن بیرون بزند. این حالت که به آن افتادگی کامل یا پرولاپس خارجی گفته می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های دردناک (Ulceration) یا زخم دهانه رحم روی بافت بیرون‌زده در اثر اصطکاک با لباس زیر شود. این زخم‌ها مستعد خونریزی و عفونت هستند. همچنین، کشیدگی مداوم اعصاب و عضلات در این ناحیه می‌تواند منجر به بی‌اختیاری کامل مدفوع و آسیب‌های دائمی به ساختارهای کف لگن گردد که درمان را بسیار پیچیده‌تر می‌کند.
- نهفتگی مدفوع: گیر کردن توده سخت مدفوع که باعث انسداد می‌شود.
- افتادگی کامل: بیرون زدن کامل برآمدگی از دهانه واژن.
- زخم شدن بافت: ایجاد زخم‌های دردناک و خونریزی‌دهنده روی بافت بیرون‌زده.
- بی‌اختیاری شدید مدفوع: از دست دادن کامل کنترل بر روده.
- انسداد روده: وضعیتی اورژانسی که در آن مسیر روده کاملا مسدود می‌شود.
- عفونت‌های مکرر: به دلیل زخم شدن بافت و بهداشت ضعیف ناحیه.
روش های درمان رکتوسل
روش های درمان رکتوسل کدامند؟ خوشبختانه برای درمان رکتوسِل گزینه‌های متعددی وجود دارد و انتخاب روش درمانی مناسب، به شدت علائم، گرید افتادگی و تاثیر آن بر زندگی بیمار بستگی دارد. برای رکتوسِل‌های خفیف تا متوسط که علائم کمی ایجاد می‌کنند، رویکردهای غیرجراحی و محافظه‌کارانه خط اول درمان هستند. این روش‌ها بر مدیریت علائم و جلوگیری از بدتر شدن افتادگی تمرکز دارند. اصلاح سبک زندگی، به ویژه داشتن یک رژیم غذایی سرشار از فیبر و مصرف آب کافی برای جلوگیری از یبوست، اساس این نوع درمان است. در کنار آن، تمرینات تقویتی عضلات کف لگن یا “کگل” نقشی حیاتی ایفا می‌کنند.
در مواردی که پرولاپس خلفی واژن شدید است، علائم آزاردهنده‌ای دارد یا روش‌های محافظه‌کارانه موثر نبوده‌اند، درمان‌های تهاجمی‌تر مورد نیاز است. یکی از گزینه‌های غیرجراحی برای حمایت مکانیکی، استفاده از وسیله‌ای به نام “پساری” (Pessary) است. پساری یک حلقه سیلیکونی است که توسط پزشک در داخل واژن قرار داده می‌شود تا دیواره آن را نگه دارد و از بیرون‌زدگی رکتوم جلوگیری کند. اما قطعی‌ترین روش درمان برای موارد شدید، جراحی ترمیم افتادگی دیواره پشتی واژن است. در این عمل جراحی که “کولپورافی خلفی” نامیده می‌شود، جراح بافت ضعیف شده بین رکتوم و واژن را ترمیم و تقویت می‌کند تا برآمدگی را از بین ببرد.
- تغییر سبک زندگی: افزایش مصرف فیبر و مایعات، کنترل وزن، پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین.
- ورزش کگل (Kegel): فیزیوتراپی تخصصی کف لگن برای تقویت عضلات حمایتی.
- بیوفیدبک: روشی برای یادگیری کنترل بهتر عضلات کف لگن با استفاده از سنسورهای الکتریکی.
- استفاده از پساری واژینال: یک وسیله حمایتی قابل برداشتن برای نگه داشتن بافت‌ها.
- جراحی ترمیمی (کولپورافی خلفی): روش اصلی جراحی برای ترمیم دیواره ضعیف شده واژن.
- هورمون درمانی (استروژن تراپی): برای زنان یائسه جهت بهبود کیفیت بافت‌ها (معمولا به صورت کرم موضعی).
مرکز ملی اطلاعات زیست‌پزشکی آمریکا (NCBI) در مقاله ای درباره درمان افتادگی دیواره پشتی واژن چنین بیان می کند:
مدیریت پزشکی محافظه‌کارانه پرولاپس خلفی واژن با اصلاحات رفتاری آغاز می‌شود. رژیم غذایی پرفیبر و افزایش مصرف آب برای کاهش علائم یبوست/دفع مدفوع ممکن است برای بهبود کیفیت زندگی بیمار کافی باشد. بیمار باید روزانه حداقل 2 تا 3 لیتر مایعات غیرالکلی و بدون کافئین بنوشد. بیمار همچنین می‌تواند تمرینات کگل را شروع کند و ممکن است از نظارت یک فیزیوتراپیست کف لگن بهره‌مند شود.
ورزش کگل و تمرینات بیوفیدبک
تفاوت سیستوسل و رکتوسل چیست؟
تفاوت سیستوسل و رکتوسل چیست؟ سیستوسل و رکتوسِل هر دو از انواع شایع افتادگی اندام‌های لگنی هستند، اما تفاوت اصلی آن‌ها در اندام درگیر و محل برآمدگی است. رکتوسِل (Rectocele)، همانطور که توضیح داده شد، به افتادگی و بیرون‌زدگی دیواره جلویی رکتوم به داخل دیواره پشتی (خلفی) واژن گفته می‌شود. در مقابل، سیستوسل (Cystocele) که به آن افتادگی مثانه نیز می‌گویند، به افتادگی و بیرون‌زدگی مثانه به داخل دیواره جلویی (قدامی) واژن اطلاق می‌گردد. به زبان ساده، در رکتوسِل، روده به واژن فشار می‌آورد و در سیستوسل، مثانه این کار را می‌کند.
این تفاوت آناتومیک، منجر به تفاوت در علائم اصلی این دو عارضه می‌شود. از آنجایی که افتادگی دیواره پشتی واژن عملکرد روده را مختل می‌کند، علائم اصلی آن مربوط به دستگاه گوارش است؛ مانند یبوست و احساس عدم تخلیه کامل مدفوع. اما سیستوسل با تحت تاثیر قرار دادن مثانه، عمدتا باعث بروز علائم ادراری می‌شود؛ مانند تکرر ادرار، احساس فوریت در دفع ادرار، بی‌اختیاری ادراری (به خصوص هنگام سرفه یا عطسه) و احساس عدم تخلیه کامل مثانه. لازم به ذکر است که بسیاری از زنان ممکن است به طور همزمان دچار هر دو نوع افتادگی باشند که تشخیص دقیق آن بر عهده پزشک است. در ادامه به صورت بسیار خلاصه بیان می کنیم تفاوت سیستوسل و رکتوسل چیست:
- اندام درگیر:
- رکتوسِل: رکتوم (بخش انتهایی روده بزرگ)
- سیستوسل: مثانه
- محل برآمدگی در واژن:
- رکتوسِل: دیواره پشتی (خلفی)
- سیستوسل: دیواره جلویی (قدامی)
- علائم غالب:
- رکتوسِل: علائم مرتبط با روده و دفع مدفوع.
- سیستوسل: علائم مرتبط با مثانه و دفع ادرار.
- نام دیگر:
- رکتوسِل: افتادگی دیواره خلفی واژن (Posterior Prolapse)
- سیستوسل: افتادگی مثانه (Bladder Prolapse)
مراقبت بعد از عمل سیستوسل رکتوسل
دوره بهبودی پس از جراحی ترمیمی سیستوسل و رکتوسل، نقشی به همان اندازه مهمی که خود عمل جراحی دارد، در موفقیت بلندمدت درمان ایفا می‌کند. این دوره زمان بازسازی و ترمیم بافت‌های حساس لگن است و نیازمند صبر و رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک می‌باشد. پس از عمل، معمولا یک دوره استراحت مطلق و سپس استراحت نسبی توصیه می‌شود تا از هرگونه فشار بر بخیه‌ها و ناحیه جراحی جلوگیری شود. درد، تورم و مقداری لکه‌بینی در هفته‌های اول طبیعی است و با داروهای تجویز شده توسط جراح به خوبی کنترل می‌شود. هدف اصلی در این دوران، فراهم کردن بهترین شرایط برای جوش خوردن کامل بافت‌ها است.
بازگشت به فعالیت‌های عادی باید کاملا تدریجی و حساب‌شده باشد. راه رفتن‌های کوتاه و سبک از روزهای اول برای جلوگیری از لخته شدن خون توصیه می‌شود، اما هرگونه فعالیت شدید، به خصوص بلند کردن اجسام سنگین (حتی یک کیسه خرید)، زور زدن و ورزش‌های پرفشار برای حداقل ۶ تا ۸ هفته مطلقا ممنوع است. رژیم غذایی شما باید سرشار از فیبر و مایعات باشد تا از یبوست، که دشمن اصلی این جراحی است، پیشگیری شود. پیروی مو به مو از این مراقبت‌ها، خطر عود مجدد افتادگی را به حداقل رسانده و به شما کمک می‌کند تا به بهترین نتیجه ممکن دست یابید. در ادامه بیان می کنیم مراقبت بعد از عمل سیستوسل رکتوسل شامل چه مواردی است:
- کنترل درد و استراحت: داروهای مسکن خود را طبق دستور مصرف کرده و استراحت کافی، به خصوص در هفته اول، داشته باشید.
- پرهیز از زور زدن: برای جلوگیری از هرگونه فشار به بخیه‌ها، از ملین‌های نرم‌کننده مدفوع طبق دستور پزشک استفاده کنید تا دچار یبوست نشوید.
- محدودیت فعالیت بدنی: از بلند کردن اجسام سنگین‌تر از ۲-۳ کیلوگرم، ورزش شدید و خم و راست شدن مکرر برای حداقل ۶ هفته خودداری کنید.
- بهداشت ناحیه تناسلی: ناحیه را تمیز و خشک نگه دارید. از دوش واژینال یا استفاده از تامپون خودداری کنید. برای شستشو فقط از آب ولرم استفاده نمایید.
- روابط جنسی: معمولا توصیه می‌شود تا زمان تایید پزشک در ویزیت فالوآپ (حدود ۶ تا ۸ هفته پس از عمل)، از برقراری رابطه جنسی پرهیز شود.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف بالای فیبر (میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل) و نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز برای نرم نگه داشتن مدفوع ضروری است.
- مراجعه به پزشک: در تمام جلسات معاینه پس از عمل شرکت کنید و در صورت مشاهده علائم عفونت (تب، ترشحات بدبو، قرمزی شدید) فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
فیلم جراحی سیستوسل رکتوسل
یک فیلم جراحی سیستوسل رکتوسل (که به آن ترمیم قدامی-خلفی یا A&P Repair می‌گویند) فرآیندی دقیق و تخصصی را به تصویر می‌کشد. در این فیلم، پس از بیهوشی کامل بیمار، جراح کار خود را از طریق واژن آغاز می‌کند. ابتدا، برشی عمودی در دیواره پشتی واژن (برای ترمیم پرولاپس خلفی واژن) ایجاد می‌شود. دوربین لایه‌های زیرین را نشان می‌دهد که در آن فاسیای رکتوواژینال ضعیف و کشیده شده، به وضوح قابل مشاهده است. جراح با دقت این لایه را از دیواره واژن جدا می‌کند تا به بافت آسیب‌دیده دسترسی کامل پیدا کند.
در مرحله بعد، فیلم نشان می‌دهد که چگونه جراح با استفاده از نخ‌های بخیه قابل جذب، لایه فاسیای ضعیف شده را چین داده و روی هم می‌دوزد (پلیکاسیون) تا آن را تقویت کرده و یک دیواره محکم‌تر ایجاد کند. این کار برآمدگی رکتوم را به جای اصلی خود بازمی‌گرداند. سپس همین فرآیند برای ترمیم سیستوسل روی دیواره جلویی واژن تکرار می‌شود. در انتها، مخاط اضافی واژن برداشته شده و برش‌ها با بخیه‌های ظریف و قابل جذب بسته می‌شوند. تماشای این فیلم به خوبی نشان می‌دهد که هدف جراحی، بازسازی آناتومی طبیعی لگن و تقویت ساختارهای نگهدارنده آن است.
نتیجه گیری
در این مقاله جامع، تلاش کردیم تا شما را با تمامی ابعاد بیماری افتادگی دیواره پشتی واژن، از تعریف و علل بروز آن گرفته تا علائم کلیدی، عوارض خطرناک و روش‌های نوین درمانی، آشنا سازیم. ما به تفاوت آن با سیستوسل پرداختیم و مراقبت‌های حیاتی پس از عمل جراحی را شرح دادیم تا تصویری کامل و شفاف از این عارضه شایع ارائه دهیم. هدف اصلی ما این بود که با افزایش آگاهی و دانش شما، از اضطراب ناشی از ناآگاهی بکاهیم و شما را در مسیر تشخیص و انتخاب بهترین روش درمانی توانمند سازیم. به یاد داشته باشید که تشخیص زودهنگام و اقدام به موقع، کلید دستیابی به یک زندگی راحت و بدون محدودیت است.
ما در کلینیک تخصصی پارما، با بهره‌گیری از دانش روز و تیم پزشکی مجرب، به صورت تخصصی در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های ناحیه نشیمنگاهی و لگنی فعالیت می‌کنیم. خدمات ما طیف وسیعی از مشکلات، از جمله درمان انواع افتادگی‌های لگن مانند بیرون زدگی روده (پرولاپس رکتوم) را در بر می‌گیرد. اگر شما یا عزیزانتان با علائم ذکر شده در این مقاله دست و پنجه نرم می‌کنید، به ما اجازه دهید تا با یک تشخیص دقیق و ارائه بهترین گزینه‌های درمانی، شما را در بازگشت به سلامت کامل و بهبود کیفیت زندگی‌تان یاری کنیم. آرامش شما، اولویت ماست.
سوالات متداول
رکتوسل چیست؟
رکتوسل به برجستگی و بیرون‌زدگی دیواره جلویی رکتوم (انتهای روده بزرگ) به داخل دیواره پشتی واژن گفته می‌شود که به دلیل ضعف عضلات و بافت‌های کف لگن رخ می‌دهد.
علت رکتوسل چیست؟
علل اصلی آن شامل زایمان طبیعی، یبوست مزمن و زور زدن زیاد، بلند کردن اجسام سنگین، سرفه‌های مزمن و تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی است که همگی باعث تضعیف ساختارهای حمایتی لگن می‌شوند.
علائم رکتوسل چیست؟
شایع‌ترین علائم شامل احساس توده در واژن، مشکل در تخلیه کامل مدفوع، نیاز به فشار دادن واژن برای کمک به دفع، یبوست، درد هنگام رابطه جنسی و احساس سنگینی در لگن است.
روش‌های درمان رکتوسل چیست؟
درمان به شدت بیماری بستگی دارد و شامل روش‌های غیرجراحی (تمرینات کگل، رژیم غذایی پرفیبر، پساری) و روش جراحی (ترمیم دیواره خلفی واژن یا کولپورافی خلفی) برای موارد شدیدتر است.
عوارض رکتوسل چیست؟
در صورت عدم درمان، عوارض خطرناک آن می‌تواند شامل نهفتگی مدفوع (انسداد روده)، افتادگی کامل و بیرون زدن بافت از واژن، زخم شدن و خونریزی بافت و بی‌اختیاری شدید مدفوع باشد.
