در دنیای پزشکی امروز، توانایی دیدن درون بدن انسان بدون نیاز به جراحی‌های بزرگ، یک انقلاب در تشخیص و درمان بیماری‌ها به شمار می‌رود. آندوسکوپی، که به معنای “دیدن درون” است، دقیقا همین امکان را فراهم می‌کند. این روش پیشرفته تشخیصی به پزشکان اجازه می‌دهد تا با استفاده از یک ابزار تخصصی، به کاوش و بررسی اندام‌های داخلی بپردازند و مشکلاتی را شناسایی کنند که در گذشته تنها با روش‌های تهاجمی قابل تشخیص بودند.
از مشکلات گوارشی ساده گرفته تا بیماری‌های پیچیده، اندوسکوپی به عنوان یک چشم مسلح برای متخصصان عمل کرده و راه را برای درمانی دقیق‌تر و سریع‌تر هموار می‌سازد. اهمیت تشخیص دقیق در بیماری‌های دستگاه گوارش، به‌ویژه در بخش‌های انتهایی آن، بسیار حیاتی است. پارما کلینیک به عنوان یک مرکز تخصصی در زمینه درمان بیماری‌های نشیمنگاهی، از جمله درمان بیرون زدگی مقعد و بواسیر (هموروئید)، به خوبی بر این موضوع واقف است.
ارتباط این تخصص با اندوسکوپی در این است که بسیاری از علائم بیماری‌های نشیمنگاهی، مانند خونریزی، درد یا تغییر در اجابت مزاج، می‌توانند با علائم بیماری‌های جدی‌تر روده بزرگ همپوشانی داشته باشند. به همین دلیل، گاهی برای رد کردن احتمال وجود مشکلات دیگر (مانند پولیپ یا التهاب روده) و رسیدن به یک تشخیص قطعی، پزشک متخصص ممکن است انجام نوعی از آندوسکپی به نام کولونوسکوپی را توصیه کند. این کار به تیم درمانی پارما کلینیک اطمینان می‌دهد که روش درمانی انتخاب شده برای بواسیر یا شقاق، بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای بیمار است.
- آندوسکوپی چیست؟
- آندوسکوپی معده چیست؟
- آندوسکوپی روده چیست؟
- فیلم آندوسکوپی معده
- آیا آندوسکوپی خطرناک است؟
- آندوسکوپی چگونه انجام می‌شود
- عوارض آندوسکوپی
- عوارض آندوسکوپی معده با بیهوشی
- مراقبت بعد از آندوسکوپی معده
- عکس ورم معده در آندوسکوپی
- عکس آندوسکوپی معده سالم
- بعد از آندوسکوپی معده چه بخوریم؟
- آندوسکوپی معده با بیهوشی چقدر طول می‌کشد؟
- تفاوت آندوسکوپی و کولونوسکوپی
آندوسکوپی چیست؟
آندوسکوپی (Endoscopy) یک اصطلاح کلی پزشکی برای توصیف روشی است که در آن، پزشک متخصص با استفاده از ابزاری به نام “آندوسکوپ” به مشاهده مستقیم اندام‌های داخلی بدن می‌پردازد. آندوسکوپ یک لوله نازک، بلند و انعطاف‌پذیر است که در سر آن یک منبع نور سرد و یک دوربین بسیار کوچک با کیفیت بالا قرار دارد. این دوربین تصاویر زنده و واضحی از سطح داخلی اندام مورد نظر را به یک مانیتور ارسال می‌کند و به پزشک این امکان را می‌دهد که با دقت بالا، هرگونه ناهنجاری، التهاب، زخم یا توده‌ی غیرعادی را بررسی کند.
فراتر از یک ابزار تشخیصی، آندوسکپی می‌تواند یک روش درمانی نیز باشد. پزشکان می‌توانند از طریق کانال‌های ویژه‌ای که در داخل آندوسکوپ تعبیه شده، ابزارهای جراحی مینیاتوری را به محل مورد نظر برسانند. با استفاده از این ابزارها می‌توان کارهایی مانند نمونه‌برداری (بیوپسی)، برداشتن پولیپ‌ها، متوقف کردن خونریزی داخلی یا حتی قرار دادن استنت (لوله برای باز نگه داشتن مجرا) را بدون نیاز به جراحی باز انجام داد. این ماهیت دوگانه (تشخیصی و درمانی) اندوسکوپی را به یکی از ارزشمندترین ابزارها در پزشکی مدرن تبدیل کرده است.
mayo clinic در مقاله ای در مورد اینکه کارکرد‌های آندوسکوپی چیست چنین بیان می کند:
اندوسکوپی فرصتی برای جمع‌آوری نمونه‌های بافتی (بیوپسی) برای آزمایش بیماری‌ها و شرایطی که ممکن است باعث کم‌خونی، خونریزی، التهاب یا اسهال شوند، فراهم می‌کند . همچنین می‌تواند برخی از سرطان‌های دستگاه گوارش فوقانی را تشخیص دهد.
آندوسکوپی معده چیست؟
آندوسکوپی معده که با نام علمی “ازوفاگوگاسترودئودنوسکوپی” (EGD) یا اندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی نیز شناخته می‌شود، روشی تخصصی برای بررسی بخش‌های بالایی دستگاه گوارش است. در این فرآیند، آندوسکوپ از طریق دهان و گلو وارد بدن بیمار شده و به ترتیب مری (لوله اتصال دهنده گلو به معده)، معده و اثنی‌عشر (بخش ابتدایی روده باریک) را مورد بازبینی قرار می‌دهد. این کار معمولا تحت بی‌حسی موضعی گلو و گاهی با داروی آرام‌بخش سبک انجام می‌شود تا بیمار کمترین ناراحتی را احساس کند.
پزشکان معمولا زمانی آندوسکوپی معده را تجویز می‌کنند که بیمار علائمی مانند سوزش سر دل مزمن، درد مداوم در ناحیه بالای شکم، حالت تهوع و استفراغ بی‌دلیل، مشکل در بلعیدن غذا یا خونریزی گوارشی (که ممکن است به صورت استفراغ خونی یا مدفوع تیره و قیری رنگ خود را نشان دهد) داشته باشد. این روش می‌تواند به تشخیص دقیق بیماری‌هایی نظیر زخم معده و اثنی‌عشر، بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)، عفونت هلیکوباکتر پیلوری، گاستریت (التهاب معده)، بیماری سلیاک و همچنین شناسایی تومورها یا سرطان‌های دستگاه گوارش فوقانی کمک شایانی کند.
آندوسکوپی روده چیست؟
آندوسکوپی روده، که اغلب با نام دقیق‌تر “کولونوسکوپی” (Colonoscopy) شناخته می‌شود، روشی برای معاینه کامل روده بزرگ (کولون) و راست‌روده (رکتوم) است. در این روش، یک لوله انعطاف‌پذیر و بلند به نام کولونوسکوپ از طریق مقعد به آرامی وارد روده بزرگ می‌شود. همانند سایر انواع اندوسکوپی، این ابزار نیز مجهز به دوربین و نور است و به پزشک اجازه می‌دهد تا تمام سطح داخلی روده را برای یافتن هرگونه ناهنجاری بررسی کند. برای انجام موفقیت‌آمیز این کار، روده بیمار باید کاملا تمیز باشد، به همین دلیل فرد باید از یک روز قبل رژیم غذایی خاصی را رعایت کرده و داروهای مسهل تجویز شده را مصرف کند.
کولونوسکوپی هم برای تشخیص بیماری‌ها و هم به عنوان یک ابزار حیاتی برای غربالگری به کار می‌رود. این روش برای بررسی علت علائمی مانند درد شکمی مزمن، خونریزی از مقعد، اسهال یا یبوست طولانی‌مدت و کاهش وزن بی‌دلیل استفاده می‌شود. مهم‌تر از آن، کولونوسکوپی به عنوان “استاندارد طلایی” برای غربالگری سرطان روده بزرگ شناخته می‌شود. پزشکان می‌توانند در حین این فرآیند، پولیپ‌ها (توده‌های خوش‌خیم که پتانسیل سرطانی شدن دارند) را شناسایی کرده و آن‌ها را به طور کامل بردارند، که این کار به طور موثری از بروز سرطان روده پیشگیری می‌کند.
فیلم آندوسکوپی معده
فیلم آندوسکوپی معده، یک نمایش ویدئویی زنده از دنیای پنهان دستگاه گوارش فوقانی شماست. این فیلم که توسط دوربین سر آندوسکوپ ضبط می‌شود، سفری دقیق را از مری، به درون معده و تا ابتدای روده باریک به تصویر می‌کشد. در این تصاویر، پزشک می‌تواند با وضوح بالا، رنگ و بافت مخاط دیواره داخلی این اندام‌ها را مشاهده کند. هرگونه قرمزی، التهاب، زخم، رگ‌های خونی غیرطبیعی، تنگی، فتق هیاتال (ورود بخشی از معده به قفسه سینه) یا وجود توده‌هایی مانند پولیپ و تومور، به طور کامل در این فیلم قابل مشاهده و بررسی است.
اهمیت این فیلم در قدرت تشخیص آنی و دقیق آن نهفته است. پزشک متخصص همزمان با مشاهده این تصاویر، می‌تواند مشکلات را شناسایی کرده و در همان لحظه تصمیمات بالینی مهمی بگیرد. به عنوان مثال، اگر ناحیه مشکوکی دیده شود، می‌توان فورا برای نمونه‌برداری (بیوپسی) اقدام کرد. همچنین این فیلم به عنوان یک سند پزشکی ذخیره می‌شود تا در مراجعات بعدی بتوان نتایج را با وضعیت قبلی بیمار مقایسه کرد. برای بیماران نیز، دیدن بخشی از این فیلم (در صورت تمایل) می‌تواند به درک بهتر وضعیت سلامتی‌شان کمک کند.
آیا آندوسکوپی خطرناک است؟
آیا آندوسکوپی خطرناک است؟ اندوسکوپی به طور کلی یک روش بسیار ایمن و کم‌خطر محسوب می‌شود، به‌ویژه زمانی که توسط یک تیم پزشکی مجرب و در یک مرکز مجهز انجام شود. سالانه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان این رویه را با موفقیت و بدون هیچ مشکلی پشت سر می‌گذارند. فناوری پیشرفته آندوسکوپ‌های مدرن و استفاده از داروهای آرام‌بخش و بی‌حسی، این فرآیند را برای بیمار راحت و قابل تحمل کرده است. میزان بروز عوارض جدی در آندوسکپی تشخیصی بسیار پایین و نادر است و مزایای آن در تشخیص دقیق و به‌موقع بیماری‌ها، بسیار بیشتر از خطرات احتمالی آن است.
با این حال، مانند هر اقدام پزشکی دیگری، اندوسکوپی نیز ریسک‌های حداقلی و نادری به همراه دارد. این خطرات معمولا به نوع اندوسکوپی (فوقانی یا تحتانی) و اقدامات درمانی که همزمان انجام می‌شود (مانند نمونه‌برداری یا برداشتن پولیپ) بستگی دارد. پزشک شما قبل از انجام آندوسکپی، سوابق پزشکی شما را به دقت بررسی کرده و در مورد این خطرات نادر با شما صحبت خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که شما کاندید مناسبی برای این کار هستید و تمام جوانب را در نظر گرفته‌اید.
آندوسکوپی چگونه انجام می‌شود
فرآیند انجام اندوسکوپی معده با آمادگی بیمار آغاز می‌شود. از شما خواسته می‌شود که برای حداقل ۶ تا ۸ ساعت قبل از عمل، از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید تا معده شما کاملا خالی باشد. این کار برای داشتن دید واضح و جلوگیری از خطر آسپیراسیون (ورود محتویات معده به ریه) ضروری است. در مرکز اندوسکوپی، کادر درمان ابتدا با اسپری کردن یک ماده بی‌حس‌کننده به گلوی شما، آن ناحیه را بی‌حس می‌کنند تا عبور لوله آندوسکوپ راحت‌تر و بدون ایجاد حس تهوع باشد. سپس، معمولا از طریق یک آنژیوکت، داروی آرام‌بخش وریدی به شما تزریق می‌شود تا در طول فرآیند احساس آرامش داشته و حتی به خواب سبکی فرو بروید.
پس از آماده شدن، از شما خواسته می‌شود که به پهلوی چپ دراز بکشید. پزشک متخصص یک محافظ دهانی پلاستیکی بین دندان‌های شما قرار می‌دهد تا از آسیب به دندان‌ها و آندوسکوپ جلوگیری شود. سپس لوله نازک و انعطاف‌پذیر آندوسکوپ به آرامی از طریق دهان وارد مری شده و به سمت معده و اثنی‌عشر هدایت می‌شود. پزشک با مشاهده تصاویر روی مانیتور، تمام بخش‌ها را به دقت بررسی می‌کند. در صورت لزوم، ممکن است مقداری هوا به داخل معده دمیده شود تا دیواره‌های آن باز شده و دید بهتری فراهم گردد. کل این فرآیند معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
مراحل کلی آندوسکوپی چگونه انجام می‌شود:
- آمادگی: ناشتا بودن به مدت ۶ تا ۸ ساعت.
- بی‌حسی: استفاده از اسپری بی‌حس‌کننده برای گلو.
- آرام‌بخش: تزریق داروی آرام‌بخش وریدی برای راحتی بیمار.
- قرارگیری: دراز کشیدن بیمار به پهلوی چپ.
- ورود آندوسکوپ: قرار دادن محافظ دهان و هدایت آرام لوله از طریق دهان.
- بررسی: مشاهده دقیق مری، معده و اثنی‌عشر روی مانیتور.
- اقدامات لازم: انجام نمونه‌برداری (بیوپسی) یا سایر اقدامات درمانی در صورت نیاز.
- پایان: خارج کردن آهسته آندوسکوپ و انتقال بیمار به اتاق ریکاوری.
عوارض آندوسکوپی
همانطور که اشاره شد، عوارض آندوسکوپی نادر هستند و اکثر بیماران هیچ مشکلی را تجربه نمی‌کنند. شایع‌ترین عوارض معمولا خفیف و موقتی هستند و به خودی خود برطرف می‌شوند. این موارد بیشتر اثرات جانبی خود فرآیند هستند تا یک عارضه جدی. احساس نفخ یا دل‌پیچه به دلیل هوای دمیده شده به داخل معده یا روده و گلودرد خفیف به خاطر عبور لوله، از جمله شایع‌ترین این موارد هستند که معمولا ظرف چند ساعت تا یک روز از بین می‌روند.
عوارض جدی‌تر بسیار نادر هستند اما آگاهی از آن‌ها اهمیت دارد. یکی از این خطرات، سوراخ شدن (پرفوراسیون) دیواره دستگاه گوارش است که ریسک آن در اندوسکوپی‌های درمانی (مانند برداشتن پولیپ بزرگ) کمی بیشتر از نوع تشخیصی است. خونریزی، به‌ویژه پس از نمونه‌برداری یا برداشتن پولیپ، یکی دیگر از عوارض احتمالی است که معمولا جزئی بوده و خود به خود متوقف می‌شود، اما گاهی نیاز به مداخله پزشکی دارد. واکنش آلرژیک به داروهای آرام‌بخش و عفونت نیز از دیگر عوارض بسیار نادر این فرآیند هستند.
لیست عوارض احتمالی اندوسکوپی:
عوارض خفیف و شایع:
- نفخ و احساس گاز در شکم
- گلودرد یا خشونت صدا
- دل‌پیچه خفیف
عوارض جدی و نادر:
- خونریزی (به‌ویژه پس از نمونه‌برداری)
- سوراخ شدن دیواره مری، معده یا روده
- واکنش نامطلوب به داروهای بیهوشی یا آرام‌بخش
- عفونت
عوارض آندوسکوپی معده با بیهوشی
در اکثر موارد اندوسکوپی معده، از “بیهوشی کامل” استفاده نمی‌شود، بلکه روشی به نام “آرام‌بخشی هوشیارانه” (Conscious Sedation) یا “بیهوشی سبک” به کار می‌رود. در این حالت، بیمار به خواب سبکی فرو می‌رود، اما همچنان قادر به نفس کشیدن مستقل است و به تحریکات پاسخ می‌دهد. عوارض مرتبط با این نوع بیهوشی معمولا خفیف هستند و شامل احساس گیجی، خواب‌آلودگی، کاهش حافظه کوتاه‌مدت (فراموش کردن وقایع حین عمل) و گاهی حالت تهوع پس از به هوش آمدن می‌شود. این اثرات معمولا پس از چند ساعت از بین می‌روند.
خطرات جدی و عوارض آندوسکوپی معده با بیهوشی بسیار نادر است و بیشتر در بیمارانی با شرایط پزشکی زمینه‌ای خاص، مانند بیماری‌های شدید قلبی یا ریوی، ممکن است رخ دهد. این عوارض می‌توانند شامل واکنش‌های آلرژیک به داروها، افت فشار خون یا مشکلات تنفسی باشند. به همین دلیل است که تیم پزشکی قبل از عمل، سوابق کامل پزشکی و داروهای مصرفی شما را بررسی می‌کنند و در طول فرآیند نیز علائم حیاتی شما مانند ضربان قلب، فشار خون و سطح اکسیژن به طور مداوم تحت نظارت قرار دارد تا ایمنی کامل شما تضمین شود.
مراقبت بعد از آندوسکوپی معده
مراقبت بعد از آندوسکوپی معده چگونه است؟ پس از اتمام اندوسکوپی، شما به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید تا اثر داروهای آرام‌بخش به تدریج از بین برود. در این مدت که معمولا بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد، کادر درمان شما را تحت نظر خواهند داشت. به دلیل اثرات داروهای بیهوشی، ممکن است تا چند ساعت احساس خواب‌آلودگی و گیجی داشته باشید، بنابراین اکیدا توصیه می‌شود که یک نفر همراه داشته باشید تا شما را به منزل برساند. رانندگی، کار با ماشین‌آلات سنگین یا گرفتن تصمیمات مهم در ۲۴ ساعت اول پس از اندوسکوپی ممنوع است.
پس از بازگشت به منزل، می‌توانید به تدریج رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید. بهتر است با مایعات و غذاهای نرم و سبک مانند سوپ شروع کنید تا اثر بی‌حسی گلو کاملا از بین برود و از بروز حالت تهوع جلوگیری شود. گلودرد و نفخ خفیف طبیعی است و با استراحت و نوشیدن مایعات گرم بهبود می‌یابد. پزشک نتایج اولیه را به شما اطلاع خواهد داد، اما اگر نمونه‌برداری انجام شده باشد، نتیجه نهایی آن چند روز بعد آماده خواهد شد.
نکات کلیدی مراقبت پس از آندوسکوپی معده:
- همراه: حتما یک نفر برای بازگرداندن شما به منزل همراهتان باشد.
- رانندگی: تا ۲۴ ساعت از رانندگی و فعالیت‌های نیازمند هوشیاری کامل خودداری کنید.
- رژیم غذایی: با مایعات و غذاهای نرم شروع کنید و به تدریج به رژیم عادی بازگردید.
- استراحت: برای باقی روز استراحت کنید تا اثرات دارو کاملا برطرف شود.
- علائم هشدار: در صورت مشاهده علائمی مانند درد شدید شکم، تب و لرز، مشکل در بلع، استفراغ مداوم یا خونریزی شدید، فورا با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید.
عکس ورم معده در آندوسکوپی
با مشاهده عکس ورم معده در آندوسکوپی، معده ای ملتهب یا دچار ورم معده (Gastritis)، پزشک نمایی متفاوت از یک بافت سالم را مشاهده می‌کند. به جای سطح صاف و صورتی‌رنگ، مخاط معده ممکن است قرمز، متورم و لکه‌لکه به نظر برسد. این قرمزی که در اصطلاح پزشکی “اریتم” (Erythema) نامیده می‌شود، نشانه التهاب است. در موارد شدیدتر، ممکن است خطوط خونی کوچک، زخم‌های سطحی به نام “اروزیون” (Erosion) یا حتی نقاط خونریزی‌دهنده بر روی دیواره معده دیده شود. این تصاویر به پزشک کمک می‌کنند تا شدت و وسعت التهاب را ارزیابی کرده و بهترین مسیر درمانی را انتخاب کند.
ارائه تصویر ورم معده در اندوسکوپی، با هدف افزایش آگاهی و درک بیماران از وضعیت خود انجام می‌شود. وقتی بیمار بتواند به صورت بصری، تفاوت بین یک بافت سالم و ملتهب را درک کند، اهمیت پیگیری درمان و رعایت توصیه‌های پزشکی برای او ملموس‌تر می‌شود. این تصاویر نشان می‌دهند که علائمی مانند سوزش یا درد معده، یک دلیل فیزیکی و قابل مشاهده دارند و صرفاً یک احساس نیستند، که این خود می‌تواند به بیمار در مدیریت بهتر بیماری‌اش انگیزه دهد.
عکس آندوسکوپی معده سالم
عکس آندوسکوپی معده سالم، تصویری از آرامش و سلامت داخلی را به نمایش می‌گذارد. مخاط یا دیواره داخلی معده، سطحی صاف، یکنواخت و به رنگ صورتی کم‌رنگ و براق دارد. چین‌های طبیعی معده که “روگا” (Rugae) نامیده می‌شوند، به صورت منظم و برجسته دیده می‌شوند و با دمیدن هوا به آرامی باز می‌شوند تا کل سطح قابل مشاهده باشد. در یک معده سالم، هیچ نشانی از التهاب، قرمزی، زخم، توده غیرطبیعی، پولیپ یا نقاط خونریزی‌دهنده وجود ندارد. ورودی و خروجی معده (دریچه‌های کاردیا و پیلور) نیز ظاهری طبیعی و عملکردی مناسب دارند.
مشاهده این تصویر از یک معده سالم، دو هدف مهم را دنبال می‌کند. اول اینکه به عنوان یک معیار استاندارد برای مقایسه با بافت‌های بیمار عمل می‌کند و به پزشک و بیمار کمک می‌کند تا ناهنجاری‌ها را بهتر تشخیص دهند. دوم، برای بیمارانی که نتیجه اندوسکوپی آن‌ها طبیعی است، این تصویر می‌تواند بسیار اطمینان‌بخش باشد و به آن‌ها نشان دهد که علائمشان منشأ خطرناکی از سوی معده ندارد. نمایش این عکس‌ها صرفاً برای بالا بردن دانش و آگاهی بیماران نسبت به سلامت دستگاه گوارش است.
بعد از آندوسکوپی معده چه بخوریم؟
پس از انجام اندوسکوپی معده، گلوی شما ممکن است به دلیل اسپری بی‌حسی و عبور لوله، کمی بی‌حس و دردناک باشد. به همین دلیل، مهم است که رژیم غذایی خود را با احتیاط و به تدریج شروع کنید. بهترین انتخاب برای ساعات اولیه، مصرف مایعات خنک و غذاهای نرمی است که نیاز به جویدن زیاد ندارند و به راحتی بلعیده می‌شوند. این کار به گلوی شما فرصت می‌دهد تا به حالت عادی بازگردد و از خطر پریدن غذا در گلو (آسپیراسیون) جلوگیری می‌کند.
با گذشت چند ساعت و بازگشت حس کامل گلو، می‌توانید به تدریج غذاهای جامد نرم را به رژیم خود اضافه کنید. از مصرف غذاهای بسیار داغ، تند، اسیدی، چرب و سخت که می‌توانند باعث تحریک معده و گلوی شما شوند، در ۲۴ ساعت اول خودداری کنید. گوش دادن به بدن‌تان کلیدی است؛ اگر احساس ناراحتی کردید، به مصرف مایعات و غذاهای نرم‌تر بازگردید. هدف، تغذیه بدن بدون ایجاد فشار بر روی دستگاه گوارشی است که به تازگی مورد بررسی قرار گرفته است. همینطور در جدول زیر بیان کرده ایم بعد از آندوسکوپی معده چه بخوریم:
| نوع خوراکی | مثال‌های مفید و مجاز | خوراکی‌هایی که بهتر است پرهیز شوند |
| مایعات | آب، چای گیاهی ولرم، آبمیوه‌های طبیعی و رقیق شده | نوشیدنی‌های گازدار، قهوه، الکل، آبمیوه‌های اسیدی (پرتقال) |
| غذاهای نرم | سوپ مرغ، پوره سیب‌زمینی، ماست، ژله، تخم‌مرغ آب‌پز نرم | غذاهای سرخ‌کردنی، فست‌فود، چیپس و پفک |
| میوه‌ها | موز رسیده، پوره سیب، کمپوت گلابی | میوه‌های ترش و اسیدی (مرکبات، کیوی)، میوه‌های سفت |
| پروتئین | مرغ آب‌پز و ریش‌شده، ماهی بخارپز، حبوبات کاملا پخته و له شده | گوشت قرمز، سوسیس و کالباس، گوشت‌های فرآوری‌شده |
| غلات | برنج نرم (کته)، نان تست نرم بدون سبوس، جو دوسر پخته | نان‌های سبوس‌دار و خشک، غلات حجیم شده |
آندوسکوپی معده با بیهوشی چقدر طول می‌کشد؟
یکی از سوالات رایج بیماران، آندوسکوپی معده با بیهوشی چقدر طول می‌کشد؟ است. خود فرآیند ورود آندوسکوپ، بررسی کامل مری، معده و اثنی‌عشر و خروج آن، معمولا بسیار سریع است و به طور میانگین بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به طول می‌انجامد. اگر نیاز به اقدامات اضافی مانند نمونه‌برداری (بیوپسی) یا برداشتن پولیپ باشد، ممکن است این زمان چند دقیقه بیشتر شود.
اما کل زمانی که شما در مرکز درمانی سپری خواهید کرد، طولانی‌تر از خود عمل است. باید زمانی را برای مراحل قبل از عمل (شامل پذیرش، تعویض لباس و مشاوره با پزشک و متخصص بیهوشی) و مراحل بعد از عمل (شامل ریکاوری و به هوش آمدن کامل) در نظر بگیرید. به طور کلی، از لحظه ورود به کلینیک تا زمانی که کاملا هوشیار شده و آماده رفتن به منزل شوید، باید حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان را در نظر بگیرید.
تفاوت آندوسکوپی و کولونوسکوپی
اگرچه هر دو روش از یک فناوری مشابه (استفاده از لوله انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین) بهره می‌برند، اما آندوسکوپی و کولونوسکوپی تفاوت دارند و برای بررسی بخش‌های مختلفی از دستگاه گوارش به کار می‌روند. اندوسکوپی (که به طور خاص به آن اندوسکوپی فوقانی یا گاستروسکوپی می‌گویند) برای مشاهده مری، معده و ابتدای روده باریک طراحی شده و از طریق دهان انجام می‌شود.
در مقابل، کولونوسکوپی برای معاینه کامل دستگاه گوارش تحتانی، یعنی تمام روده بزرگ (کولون) و راست روده (رکتوم)، استفاده می‌شود و ابزار آن از طریق مقعد وارد بدن می‌گردد. آمادگی‌ها، اهداف تشخیصی و بیماری‌های مرتبط با هر کدام از این روش‌ها نیز با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند. درک این تفاوت‌ها به بیمار کمک می‌کند تا بداند دقیقا کدام بخش از بدن او و به چه دلیلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
| ویژگی | اندوسکوپی (گاستروسکوپی) | کولونوسکوپی |
| ناحیه مورد بررسی | دستگاه گوارش فوقانی (مری، معده، اثنی‌عشر) | دستگاه گوارش تحتانی (کل روده بزرگ و راست‌روده) |
| مسیر ورود ابزار | از طریق دهان | از طریق مقعد |
| هدف اصلی | تشخیص زخم، ورم معده، ریفلاکس، مشکل بلع | غربالگری سرطان روده، تشخیص پولیپ، بیماری التهابی روده |
| آمادگی اصلی | ناشتا بودن (۶ تا ۸ ساعت) | پاکسازی کامل روده با مصرف داروهای مسهل |
| علائم مرتبط | درد بالای شکم، سوزش سر دل، تهوع، استفراغ | خونریزی مقعدی، تغییر در اجابت مزاج، درد پایین شکم |
نتیجه گیری
آندوسکوپی و زیرشاخه‌های آن مانند گاستروسکوپی و کولونوسکوپی، ابزارهای انقلابی و حیاتی در دست پزشکان برای حفظ سلامت دستگاه گوارش هستند. این روش‌های کم‌تهاجمی، با فراهم کردن دید مستقیم از اندام‌های داخلی، به تشخیص زودهنگام و دقیق بیماری‌ها از یک ورم معده ساده گرفته تا سرطان‌های پیچیده کمک شایانی می‌کنند. ایمنی بالا، دوره بهبودی سریع و قابلیت انجام اقدامات درمانی همزمان، اندوسکوپی را به یک استاندارد طلایی در پزشکی مدرن تبدیل کرده است. آگاهی از فرآیند، آمادگی‌ها و مراقبت‌های بعد از آن، به کاهش استرس بیماران و افزایش همکاری آن‌ها با تیم درمانی منجر می‌شود.
در همین راستا، تشخیص دقیق، سنگ بنای هر درمان موفقی است. پارما کلینیک، به عنوان مرکز تخصصی درمان بیماری‌های نشیمنگاهی مانند درمان شقاق مقعدی و هموروئید (بواسیر)، بر این اصل استوار است. ارتباط این حوزه با مبحث اندوسکوپی در این است که علائمی مانند خونریزی از مقعد، ممکن است هم نشانه هموروئید باشند و هم زنگ خطری برای بیماری‌های جدی‌تر در روده بزرگ. بنابراین، پزشک متخصص در پارما کلینیک ممکن است برای اطمینان کامل و رد کردن سایر احتمالات، انجام کولونوسکوپی را پیش از شروع درمان قطعی شقاق یا هموروئید توصیه کند. این رویکرد علمی تضمین می‌کند که بیمار بهترین و صحیح‌ترین درمان را بر اساس یک تشخیص کامل و قطعی دریافت می‌کند.
سوالات متداول
اندوسکوپی چیست؟
اندوسکوپی یک روش تشخیصی-درمانی است که در آن پزشک با استفاده از یک لوله انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین (آندوسکوپ)، داخل اندام‌های بدن مانند دستگاه گوارش را مشاهده می‌کند.
آیا آندوسکوپی خطرناک است؟
خیر، اندوسکوپی یک روش بسیار ایمن با عوارض نادر است. مزایای تشخیصی آن بسیار بیشتر از خطرات حداقلی است، به‌خصوص وقتی توسط تیم مجرب انجام شود.
عوارض آندوسکوپی چیست؟
شایع‌ترین عوارض، خفیف و موقتی هستند مانند نفخ و گلودرد. عوارض جدی مانند خونریزی یا سوراخ شدن دیواره روده بسیار نادر هستند.
چند ساعت قبل از آندوسکوپی نباید غذا خورد؟
برای اندوسکوپی معده، معمولا لازم است بیمار حداقل ۶ تا ۸ ساعت کاملا ناشتا باشد تا معده برای مشاهده دقیق، خالی و تمیز باشد.
