علت اصلی اسهال شدن
اسهال می تواند ناشی از استرس، اضطراب، مسمومیت غذایی، سوء جذب مواد غذایی، بیماری های التهابی روده یا حتی استفاده از برخی داروها باشد. این شرایط می تواند در توانایی روده برای جذب یا دفع طبیعی مایعات اختلال ایجاد کند و در نتیجه تعداد دفعات روده افزایش یابد. مثلا مدفوع طبیعی که باید خمیری باشد، اما در این حالت مایعی و شل می شود.
به طور معمول، اسهال یک بیماری جدی نیست، اما اگر بیش از 2 تا 3 روز طول بکشد، باید توسط متخصص گوارش بررسی شود، زیرا از دست دادن بیش از حد آب از طریق مدفوع می تواند باعث کم آبی بدن یا علائمی مانند خستگی زیاد، کاهش تولید ادرا یا سرگیجه شود.
بنابراین صرف نظر از علت، نوشیدن مایعات فراوان برای تسریع بهبودی و جلوگیری از عوارض بسیار مهم است.
10 علت اصلی اسهال
علل اصلی اسهال عبارتند از :
- مسمومیت غذایی
- مصرف غذاهای تحریک کننده روده
- مصرف ملین
- استرس و اضطراب
- کرم روده
- عدم تحمل غذایی
- بیماری های التهابی روده
- سندرم روده تحریک پذیر
- استفاده از برخی داروها
- جراحی دستگاه گوارش
1. مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی یکی از شایع ترین علل اسهال است که پس از مصرف مواد غذایی آلوده، عفونی و سمی رخ می دهد.
اسهال حاد ممکن است حاوی خون یا مخاط نیز باشد و علاوه بر آن با علائم دیگری مانند تب، قولنج روده، تهوع یا استفراغ نیز همراه باشد.
به طور کلی مسمومیت غذایی به دلیل خوب نپختن غذا به خصوص گوشت، غذاهای کثیف یا خوردن غذاهایی که تاریخ انقضای آن گذشته است، رخ می دهد. همچنین مصرف بیش از حد موادی مانند : نوشیدنی های الکی باعث سم تلقی شدن و مسمومیت می شود و در ادامه با اسهال و استفراغ همراه خواهد بود.
چه باید کرد : باید بدن خود را هیدراته نگه دارید، آب و مایعات زیاد بنوشید تا جبران آب از دست رفته شود، استراحت کنید و وعده های غذایی کوچک همراه با غذاهای سبک تر مانند نان تست، موز یا برنج بخورید. با این حال، اگر اسهال بعد از 2 یا 3 روز بهبود نیافت، اگر علائم کم آبی ظاهر شد، مانند سردرگمی ذهنی یا تپش قلب، یا اگر جزو گروه های پرخطر مانند کودکان یا افراد مسن هستید، باید به پزشک مراجعه کنید.
2. مصرف غذاهای تحریک کننده روده
برخی از غذاها مانند میوه های بسیار اسیدی، غذاهای سرخ شده، پنیر، بستنی، پیاز، سیر یا غذاهای حاوی کافئین مانند قهوه، شکلات یا چای سبز می توانند باعث تحریک روده به ویژه در صورت مصرف بیش از حد شوند.
چه باید کرد : باید از مصرف غذاهایی که باعث تحریک روده می شوند پرهیز یا کم کنید، علاوه بر این مصرف آب را برای آبرسانی و جبران مایعات از دست رفته افزایش دهید و غذاهای سبک تر و آسان هضم مانند گلابی یا سیب (با پوست) ، پوره کدو تنبل را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
3. مصرف ملین
برخی از انواع غذاها مانند : سبزیجات، میوه ها و دانه ها، غنی از فیبر بوده و دارای خواص ملین هستند که عملکرد روده را تحریک و مدفوع را نرم تر می کنند.
بنابراین افرادی که اخیراً مقدار زیادی از این نوع مواد غذایی را مصرف کرده اند، ممکن است به مدت 1 یا 2 روز دچار اسهال شوند.
چه باید کرد : باید از مصرف بیش از حد این غذاها خودداری کرد، به خصوص زمانی که از قبل اسهال داشته اید. علاوه بر این، مهم است که مصرف آب را افزایش داده و غذاهای سبک و راحت هضم بخورید.
4. استرس و اضطراب
استرس و اضطراب شرایطی هستند که باعث فعال شدن سیگنال های شیمیایی در مغز و ترشح هورمون هایی مانند آدرنالین و کورتیزول می شوند و فرد را به حالت هوشیاری ثابت، تغییر در هضم غذا و افزایش انقباضات ماهیچه های روده سوق می دهد. بنابراین، گذر از یک موقعیت استرس یا اضطراب شدید می تواند باعث اسهال، درد شکم یا حالت تهوع شود.
چه باید کرد : برای از بین بردن استرس یا اضطراب باید اقداماتی مانند استراحت در یک مکان آرام یا نوشیدن یک دمنوش آرام بخش مانند بابونه، گل گاو زبان یا سنبل الطیب را انجام داد. علاوه بر این، برای جلوگیری از یک شوک عصبی جدید توصیه می‌شود به طور منظم فعالیت‌های لذت‌بخشی مانند پیاده‌روی یا انجام یک سرگرمی را در زندگی خود بگنجانید. به روانشناس و روانپزشک مراجعه کنید.
5. کرم روده
کرم‌های روده‌ای مانند کرم‌های گرد، کرم‌های نواری یا کرم‌های سوزنی، انگل‌هایی هستند که در روده قرار می‌گیرند و باعث تغییر در هضم و جذب غذا می‌شوند. کر روده می تواند باعث علائم گوارشی مانند اسهال مداوم، درد شکم، خون در مدفوع، حالت تهوع، از دست دادن اشتها یا حالت تهوع شود.
این کرم‌ها معمولاً با خوردن آب، سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات، ماهی یا گوشت آلوده به تخم‌های کرم یا با دست زدن به غذا بدون شستن خوب دست‌ها منتقل می‌شوند.
چه باید کرد : اگر مشکوک به عفونت با کرم روده هستید، باید با پزشک عمومی، متخصص اطفال یا متخصص گوارش مشورت کنید تا درمان را با داروهای ضد انگلی مانند آلبندازول یا مبندازول شروع کنید. علاوه بر این، رعایت نکات بهداشتی مانند شستن دست ها قبل از خوردن و تمیز کردن سبزیجات و میوه ها و همچنین پختن خوب گوشت و ماهی برای جلوگیری از بلعیدن تخم کرم و ایجاد عفونت جدید بسیار مهم است.
6. عدم تحمل غذایی
عدم تحمل غذایی مشکلی در هضم برخی غذاها مانند شیر، نان، ماکارونی یا افزودنی‌های غذایی مانند رنگ‌ها یا مواد نگهدارنده است که باعث حمله اسهالی می‌شود. می‌تواند چند ساعت پس از مصرف غذا شروع و یا همزمان نیز اتفاق بیافتد. همچنین با تشکیل بیش از حد گاز روده، حالت تهوع یا گرفتگی شکم نیز همراه است.
اگرچه علائم مشابه هستند، اما عدم تحمل غذایی با آلرژی غذایی متفاوت است، زیرا در آلرژی ها واکنش سیستم ایمنی نیز وجود دارد که می تواند علائم جدی تری را ایجاد کند، همچنین بلافاصله پس از مصرف غذا شروع می شود، مانند مشکل در تنفس، درد قفسه سینه. احساس بسته شدن گلو یا تورم در صورت.
چه باید کرد : اسهال ناشی از عدم تحمل غذایی به طور کلی در عرض 24 ساعت بهبود می یابد، با این حال، باید بدن خود را با نوشیدن جرعه های کوچک آب یا سرم خانگی به طور منظم هیدراته نگه دارید. علاوه بر این، مهم است که سعی کنید غذایی را که باعث عدم تحمل شده است شناسایی و برای تأیید تشخیص با یک متخصص گوارش یا تغذیه مشورت کنید. توصیه مهم دیگر این است که قبل از مصرف، برچسب مشخصات مواد غذایی را بخوانید تا از اسهال جلوگیری کنید.
7. بیماری های التهابی روده
برخی از بیماری های روده مانند کولیت اولسراتیو، بیماری کرون یا بیماری سلیاک می توانند باعث التهاب در روده و اسهال مزمن شوند. این مشکلات می‌توانند بیش از 4 هفته طول بکشند و به طور کلی با علائمی مانند تب، درد شکم یا مدفوع همراه با خون یا مخاط همراه است. بیماری های التهابی روده اغلب باعث ایجاد دوره هایی از یبوست می شوند که با دوره های اسهال متناوب هستند.
چه باید کرد : برای تشخیص بیماری و شروع مناسب ترین درمان که می تواند شامل استفاده از داروهای ضد التهاب، کورتون ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی یا ضد اسهال باشد، باید با یک متخصص گوارش مشورت کنید. علاوه بر این، پیگیری با یک متخصص تغذیه که باید رژیم غذایی فردی را برای هر نوع بیماری روده توصیه کند، مهم است.
8. سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر وضعیتی است که در آن تغییراتی در حرکات روده به دلیل عدم تحمل برخی غذاها مانند مرکبات، قهوه، حبوبات یا حتی نوشیدنی های گازدار یا اضطراب و استرس ایجاد می شود. با علائمی مانند گرفتگی شکم، گاز بیش از حد ، دوره های اسهال و یبوست همراه است.
چه باید کرد : باید از مصرف غذاهایی که به نظر می‌رسد باعث حملات اسهالی می‌شوند خودداری کرد. بعلاوه باید موقعیت‌هایی که باعث استرس و اضطراب می‌شوند را شناسایی کرد. انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش یا نوشیدن یک دمنوش آرام‌بخش مانند بابونه، سنبل الطیب یا گل گاو بان را در دستور کار قرار داد. علاوه بر این، در صورت عدم بهبود اسهال باید با متخصص گوارش مشورت کنید و در صورت لزوم به روانشناس یا روانپزشک برای درمان اضطراب و استرس مراجعه کنید.
9. استفاده از برخی داروها
برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک ها، ضد التهاب ها، داروهای ضد فشار خون، ضد دیابت، داروهای ضد افسردگی یا ضد اسیدها و همچنین داروهایی که در شیمی درمانی استفاده می شوند، می توانند حرکات روده را تغییر دهند و یا باعث ایجاد تغییراتی در فلور روده شوند که به عنوان یک عارضه جانبی منجر به اسهال می شود.
چه باید کرد : عارضه جانبی باید به پزشکی که دارو را تجویز کرده اطلاع داده شود تا وضعیت را ارزیابی و امکان کاهش دوز دارو یا تغییر آن به داروی دیگری یا برای درمان با داروهای ضد اسهال وجود داشته باشد.
بدون اطلاع پزشک نباید مصرف دارو را قطع کنید. در صورت مصرف آنتی بیوتیک، می توان از پروبیوتیک ها برای تنظیم فلور روده استفاده کرد. علاوه بر این، باید از مصرف بیش از حد ملین ها خودداری شود.
10. جراحی دستگاه گوارش
برخی از جراحی‌هایی که سیستم گوارشی را درگیر می‌کنند، مانند جراحی چاقی، برداشتن کیسه صفرا یا برداشتن بخشی از روده، می‌توانند حرکت یا جذب آب و چربی‌ها را تغییر دهند و باعث اسهال شوند که یک وضعیت طبیعی است و عمدتاً در ناحیه روده رخ می‌دهد.
چه باید کرد : باید بدن خود را هیدراته نگه دارید. آب یا سایر مایعات توصیه شده توسط پزشک خود را بنوشید و با پزشکی که جراحی را انجام داده است مشاوره منظم داشته باشید. همچنین رژیم غذایی توصیه شده توسط متخصص تغذیه به صورت فردی و با توجه به نوع بیماری انجام شود.
10 علت اصلی اسهال
عنوان مقاله ای بود که با هم بررسی کردیم.
هفت روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه‌روز پاسخگوی شما هستیم، پارماکلینیک