خارش مقعدی یکی از مشکلات رایج و گاهی آزاردهنده‌ای است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن روبه‌رو می‌شوند. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله عفونت‌ها، بیماری‌های پوستی یا حتی مشکلات گوارشی به وجود آید. در بیشتر موارد، خارش مقعد نشانه‌ای از یک مشکل اساسی است که در صورت تشخیص به‌موقع، به راحتی می‌توان آن را درمان کرد.
اگر شما نیز با این مشکل مواجه هستید، لازم نیست نگران باشید؛ در بسیاری از موارد، خارش در مقعد قابل درمان است و می‌توان با روش‌های ساده یا درمانهای پیشرفته‌تری مانند درمانهای لیزری از شر آن خلاص شد. در پارما کلینیک، که یکی از مراکز پیشرفته درمان لیزری است. در صورتی که این مشکل ناشی از بیماری های نشیمنگاهی همچون بواسیر باشد متخصصان ما با استفاده از جدیدترین روش‌ها و تجهیزات پزشکی، به شما کمک می‌کنند تا به درمان فوری بواسیر بپردازید.
خارش مقعدی چیست؟
خارش مقعدی چیست؟ به حالتی گفته می‌شود که فرد در ناحیه مقعد یا اطراف آن احساس خارش یا سوزش می‌کند. این مشکل ممکن است به‌صورت موقت یا مزمن ایجاد شود و شدت آن از یک تحریک خفیف تا یک ناراحتی شدید متغیر باشد که حتی می‌تواند خواب و فعالیت‌های روزانه فرد را مختل کند. خارش مقعد می‌تواند همراه با علائم دیگری همچون قرمزی، التهاب یا حتی خونریزی از ناحیه مقعد باشد.
خارش های مقعدی معمولا به‌خودی‌خود یک بیماری نیست، بلکه نشان‌دهنده یک مشکل اساسی است که در صورت تشخیص دقیق، قابل درمان می‌باشد. در بسیاری از موارد، این مشکل به دلیل مشکلات پوستی، عفونت‌ها یا بیماری‌های گوارشی ایجاد می‌شود. در ادامه، به بررسی علل مختلف خارش در مقعد و راه‌های درمان آن خواهیم پرداخت.
clinic cleveland در مورد خارش مقعدی که در افراد رخ می دهد چنین بیان می کند:
خارش مقعد (خارش آنی) یک بیماری پوستی است که ناحیه پری مقعد شما را تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است در شب یا بعد از اجابت مزاج بدتر شود. علل آن عبارتند از بهداشت ضعیف مقعد، آلرژی، برخی غذاها و نوشیدنی ها و سایر شرایط بهداشتی . درمان ها شامل کرم ها، پمادها، داروها و درمان های خانگی است.
خارش مقعدی نشانه چیست؟
خارش مقعدی نشانه چیست؟ خارش مقعد می‌تواند یک علامت ساده باشد که معمولا به دلیل تحریکات پوستی یا استفاده از محصولات نامناسب ایجاد می‌شود. این مشکل در بسیاری از موارد موقتی است و با رعایت بهداشت فردی و تغییرات کوچک در عادات بهداشتی برطرف می‌شود. اما اگر خارش در مقعد بیش از چند روز ادامه یابد یا با علائم دیگری مانند خونریزی، التهاب یا درد همراه شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن شناسایی شود.
در برخی موارد، خارش های مقعدی می‌تواند به علت بیماری‌های گوارشی، عفونی یا التهابی ایجاد شود. بیماری‌هایی مانند بواسیر، شقاق مقعدی، عفونت‌های قارچی یا بیماری‌های مزمن روده‌ای مانند کرون و کولیت می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. در صورتی که علائم شدت یابند یا طولانی شوند، نیاز به بررسی و درمان تخصصی دارند تا از مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. در ادامه برای شما بیان کرده ایم خارش مقعدی نشانه چیست:
- عفونت‌ها: مانند عفونت‌های قارچی و باکتریایی که باعث التهاب و خارش می‌شوند.
- بواسیر: تورم رگ‌های مقعدی که می‌تواند با خارش و درد همراه باشد.
- شقاق مقعدی: پارگی‌های کوچک در پوست ناحیه مقعد که باعث سوزش و خارش می‌شوند و برای رفع آن می توان از شیاف دیکلوفناک استفاده کرد.
- بیماری‌های التهابی روده: مانند بیماری کرون یا کولیت که ممکن است خارش مقعد را به همراه داشته باشند.
- آلرژی یا تحریک پوستی: استفاده از صابون‌های معطر یا دستمال‌های بهداشتی نامناسب می‌تواند باعث تشدید این مشکل شود.
خارش مقعدی در کودکان
خارش مقعدی در کودکان به چه خاطر است؟ این خارش ها معمولا به دلایل ساده‌تری نسبت به بزرگسالان ایجاد می‌شود. یکی از شایع‌ترین علل آن، وجود انگل‌ها یا کرمک است که به ویژه در شب باعث خارش شدید ناحیه مقعد می‌شود. این مشکل معمولا با رعایت بهداشت مناسب و درمان دارویی حل می‌شود. کرمک‌ها در محیط‌های گرم و مرطوب و به‌ویژه در کودکانی که به طور مرتب دست‌های خود را نمی‌شویند، بیشتر شیوع دارند. علاوه بر این، استفاده از پوشک‌های نامناسب یا شستشوی ناکافی ناحیه مقعد نیز می‌تواند موجب تحریک پوست و در نتیجه خارش مقعد در کودکان شود.
والدین باید به علائم همراه با خارش های مقعدی توجه ویژه‌ای داشته باشند. تغییرات در عادات دفع مانند اسهال، یبوست یا حتی خونریزی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشد. در صورتی که خارش و علائم مرتبط ادامه پیدا کنند، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز عفونت‌ها یا مشکلات گوارشی جلوگیری شود. تشخیص به موقع این مشکلات و درمان آنها می‌تواند به بهبود سریع‌تر وضعیت کودک کمک کند. به صورت خلاصه علت خارش مقعدی در کودکان می تواند این موارد باشد:
- انگل یا کرمک
- عدم رعایت بهداشت
- استفاده از پوشک نامناسب
- وجود مشکل در دستگاه گوارش
علت خارش مقعدی بزرگسالان
علت خارش مقعدی در بزرگسالان چیست؟ این مشکل معمولا به دلایل مختلفی از جمله عادات بهداشتی، مشکلات گوارشی یا بیماری‌های مزمن ایجاد می‌شود. یکی از علت‌های رایج در بزرگسالان، خارش سوراخ مقعدی است که می‌تواند به دلیل رطوبت، تعریق یا باقی‌مانده مدفوع پس از دفع باشد. همچنین، نشستن طولانی‌مدت یا مصرف غذاهای تند و پرادویه نیز می‌توانند این مشکل را تشدید کنند. شایع ترین انواع علت خارش مقعدی در بزرگسالان در بخش زیر برای شما توضیح داده شده است:
- بیماری‌های مقاربتی:بیماری‌های منتقل‌شونده از راه تماس جنسی مانند هرپس تناسلی یا سوزاک می‌توانند باعث خارش، سوزش یا التهاب در ناحیه مقعد شوند و نیاز به درمان پزشکی دارند.
- بیماری‌های پوستی: بیماری‌هایی مثل پسوریازیس و اگزما می‌توانند باعث خشکی، قرمزی و خارش مقعدی شوند، که معمولا با استفاده از محصولات بهداشتی نامناسب تشدید می‌شود.
- عفونت‌ها: عفونت‌های قارچی (کاندیدیازیس)، باکتریایی یا انگلی (کرمک) می‌توانند باعث التهاب و خارش در ناحیه مقعد شوند، به‌ویژه در محیط‌های مرطوب.
- هموروئید (بواسیر): تورم رگ‌های ناحیه مقعد می‌تواند باعث خارش، درد و ناراحتی شود، که معمولا به دلیل یبوست یا فشار زیاد رخ می‌دهد.
- پروکتیت: التهاب مخاط رکتوم می‌تواند به دلیل عفونت یا بیماری‌های روده‌ای مثل کرون ایجاد شود و باعث خارش و ترشح شود.
- پاپیلوم و زگیل: زگیل‌های تناسلی ناشی از ویروس HPV می‌توانند در ناحیه مقعد ظاهر شده و خارش ایجاد کنند.
- شقاق مقعدی: پارگی‌های کوچک در پوست ناحیه مقعد به‌دلیل مدفوع سفت می‌تواند باعث خارش، سوزش و خونریزی شود.
- یبوست: دفع مدفوع سفت باعث فشار و تحریک پوست مقعد می‌شود، که می‌تواند منجر به خارش شود.
- اسهال: دفع مکرر مدفوع شل یا اسیدی می‌تواند پوست مقعد را تحریک کرده و باعث خارش و سوزش شود.
علت خارش مقعدی در بارداری
خارش مقعدی در دوران بارداری به چه خاطر اتفاق می افتد؟ معمولا به دلیل تغییرات هورمونی و فشار رحم بر روده‌ها و رگ‌های ناحیه مقعد این مشکل شایع است. افزایش فشار در ناحیه مقعد ممکن است منجر به بواسیر یا هموروئید شود (برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله بواسیر چیست مراجعه نمایید) که همراه با خارش و درد هستند. علاوه بر این، مشکلات گوارشی مانند یبوست نیز می‌توانند این مشکل را تشدید کنند.
تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث حساسیت بیشتر پوست می‌شود و می‌تواند موجب تحریک و خارش ناحیه مقعد شود. همچنین، افزایش فشار در ناحیه مقعد و تغییرات در عملکرد روده‌ها نیز می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلاتی چون بواسیر و یبوست شود.
علل شایع خارش مقعدی در بارداری عبارتند از:
- بواسیر: به‌ویژه در دوران بارداری به دلیل افزایش فشار در ناحیه مقعد.
- تغییرات هورمونی: که باعث حساسیت بیشتر پوست می‌شود.
- یبوست: فشار ناشی از مدفوع سفت بر روی مقعد می‌تواند باعث تحریک و خارش شود.
- عفونت‌ها: ضعف سیستم ایمنی در دوران بارداری می‌تواند منجر به عفونت‌های پوستی یا گوارشی شود.
معرفی قرص ضد خارش مقعدی
خارش مقعد ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عفونت‌های قارچی، آلرژی‌ها یا انگل‌ها ایجاد شود. در چنین مواردی، استفاده از قرص‌های ضد خارش می‌تواند برای کاهش علائم و تسکین ناراحتی بسیار موثر باشد. این داروها معمولا با کاهش التهاب و بهبود وضعیت پوستی به درمان خارش کمک می‌کنند. به‌ویژه اگر علت خارش های مقعدی به عفونت‌های پوستی یا گوارشی مربوط باشد، مصرف این داروها ممکن است گزینه مناسبی باشد.
با این حال، مصرف خودسرانه داروها می‌تواند عوارض جانبی به دنبال داشته باشد، بنابراین همیشه بهتر است پیش از مصرف هر نوع دارویی، با پزشک مشورت کنید تا درمان مناسب بر اساس تشخیص دقیق انجام شود. در این بخش برای شما به معرفی قرص ضد خارش مقعدی خواهیم پرداخت:
- آنتی‌هیستامین‌ها: مانند ستیریزین که برای کاهش خارش ناشی از آلرژی موثر است.
- قرص‌های ضد قارچ: مانند فلوکونازول برای درمان عفونت‌های قارچی.
- داروهای ضد انگل: مانند مبندازول برای درمان کرمک و سایر انگل‌ها.
درمان خانگی خارش مقعدی چیست؟
درمان خانگی خارش مقعد می‌تواند یک گزینه ساده، موثر و در دسترس برای کاهش علائم در موارد خفیف باشد. روش‌های خانگی معمولا به کاهش التهاب و تحریک کمک کرده و به تسکین فوری علائم می‌پردازند. در ادامه این بخش قصد داریم برای شما بیان کنیم که درمان خانگی خارش مقعدی چیست:
- شستشوی منظم ناحیه مقعد: شستشوی ناحیه مقعد با آب ولرم (نه داغ) و بدون استفاده از صابون‌های معطر می‌تواند به کاهش تحریک و پاکسازی ناحیه کمک کند. پس از شستشو، حتما این ناحیه را به آرامی و با حوله نرم خشک کنید تا از تجمع رطوبت جلوگیری شود.
- استفاده از لباس‌های نخی و راحت: پوشیدن لباس‌های نخی و آزاد، که از مواد مصنوعی یا چسبنده اجتناب کند، می‌تواند از تحریک بیشتر پوست جلوگیری کند. لباس‌های نخی باعث گردش هوای مناسب و کاهش عرق می‌شوند که به جلوگیری از خارش کمک می‌کند.
- کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد می‌تواند به‌ویژه زمانی که خارش ناشی از التهاب یا تحریک پوستی باشد، مفید واقع شود. برای این منظور، یک پارچه نرم را با آب سرد مرطوب کرده و روی ناحیه مقعد بگذارید. این کار التهاب را کاهش داده و به تسکین سریع خارش کمک می‌کند.
- استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده طبیعی: بعضی از روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل یا روغن زیتون دارای خاصیت ضد التهابی و مرطوب‌کننده هستند که می‌توانند برای تسکین خارش و خشکی پوست استفاده شوند. این روغن‌ها را می‌توان به‌طور ملایم روی ناحیه مقعد مالید تا خشکی و خارش را کاهش دهد.
- اجتناب از خاراندن: خاراندن ناحیه مقعد می‌تواند باعث تحریک بیشتر و بدتر شدن خارش شود. مهم است که از خاراندن ناحیه جلوگیری کنید و به جای آن از روش‌های ذکرشده برای تسکین علائم استفاده کنید.
- حمام نشسته با جوش شیرین: افزودن یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین به آب گرم و نشستن در آن به مدت 15-20 دقیقه می‌تواند به تسکین خارش و التهاب کمک کند. این روش به‌ویژه زمانی که پوست آسیب‌دیده یا تحریک‌شده باشد، مفید است.
اگرچه این روش‌ها می‌توانند در تسکین خارش های مقعدی موثر باشند، اگر علائم ادامه داشته باشد یا شدت یابد، مراجعه به پزشک برای تشخیص علت دقیق و درمان مناسب ضروری است.
دارو گیاهی برای خارش مقعدی
درمانهای گیاهی می‌توانند گزینه‌ای طبیعی و موثر برای تسکین خارش در مقعد باشند. بسیاری از گیاهان دارویی خواص ضد التهابی و تسکین‌دهنده دارند که به کاهش التهاب و تحریک پوست کمک می‌کنند. این روش‌ها به‌ویژه برای افرادی که به دنبال درمانهای غیرشیمیایی و کم‌عارضه هستند، مفید است. با این حال، استفاده از این گیاهان باید با احتیاط انجام شود و بهتر است قبل از مصرف آنها با پزشک مشورت شود.
گیاهان دارویی مانند آلوئه‌ورا، بابونه و نعناع برای کاهش خارش مقعد موثر هستند. این گیاهان به‌طور طبیعی حاوی ترکیبات ضد التهابی هستند که می‌توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند. در مواردی که خارش شدید نباشد، درمانهای گیاهی می‌توانند به سرعت به بهبود وضعیت کمک کنند. برخی از دارو گیاهی برای خارش مقعدی عبارتند از:
آلوئه‌ورا: ژل آلوئه‌ورا یک درمان طبیعی شناخته‌شده برای کاهش التهاب و تسکین خارش است. این ژل می‌تواند به آرامی روی ناحیه مقعد مالیده شود و به کاهش تحریک کمک کند. روزانه 1-2 بار استفاده از آلوئه‌ورا می‌تواند نتیجه مطلوبی داشته باشد.
بابونه: بابونه دارای خواص ضد التهابی و آرام‌بخش است که می‌تواند برای شستشو یا کمپرس ناحیه مقعد مفید باشد. برای این منظور، دم‌کرده بابونه را تهیه کرده و به‌طور ملایم روی ناحیه مقعد استفاده کنید. روزانه یک بار از این درمان می‌توان بهره برد.
نعناع: روغن نعناع رقیق‌شده می‌تواند برای خنک کردن پوست و کاهش التهاب بسیار موثر باشد. این روغن را می‌توان با روغن نارگیل مخلوط کرده و به‌طور روزانه روی ناحیه مقعد استفاده نمود. فقط باید دقت داشت که از مقدار کمی استفاده کنید تا پوست تحریک نشود.
چای درخت چای: روغن درخت چای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد که می‌تواند برای درمان عفونت‌های پوستی و تسکین خارش مفید باشد. 1-2 قطره از روغن درخت چای را با روغن حامل مانند روغن نارگیل رقیق کرده و به‌طور ملایم روی ناحیه مقعد بمالید.
زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش تحریک و تسکین خارش کمک کند. مصرف چای زنجبیل یا استفاده از آن به‌صورت موضعی می‌تواند اثرات مطلوبی در کاهش خارش های مقعدی داشته باشد.
بهترین پماد برای خارش مقعدی
پمادهای مختلف می‌توانند در درمان خارش مقعد موثر باشند و معمولا با کاهش التهاب، تسکین درد و کمک به ترمیم پوست عمل می‌کنند. انتخاب پماد مناسب به علت خارش بستگی دارد و بهتر است تحت نظر پزشک استفاده شوند. این پمادها می‌توانند به‌ویژه برای خارش‌های ناشی از بیماری‌هایی مانند بواسیر، شقاق مقعدی یا عفونت‌های پوستی موثر واقع شوند.
برخی از انواع موثرترین و بهترین پماد برای خارش مقعدی عبارتند از:
- پماد هیدروکورتیزون: برای کاهش التهاب و خارش ناشی از آلرژی و التهاب‌های پوستی.
- زینک اکساید: محافظ پوست و کاهش تحریکات پوستی.
- لیدوکائین: برای بی‌حس کردن ناحیه مقعد و تسکین خارش شدید.
- پماد ضد قارچ: مانند کلوتریمازول برای درمان عفونت‌های قارچی.
درمان خارش شدید مقعدی
اگر خارش مقعد شدید باشد و به درمانهای خانگی یا دارویی پاسخ ندهد، باید به فکر روش‌های درمانی پیشرفته‌تر باشید. در چنین مواردی، پزشک ممکن است گزینه‌های مختلفی را بسته به علت اصلی مشکل پیشنهاد دهد. ما در این بخش تلاش کرده ایم که روش هایی را برای شما بیان کنیم که برای درمان خارش شدید مقعدی مفید باشد:
- درمانهای دارویی: یکی از راه ها برای درمان خارش شدید مقعدی استفاده از داروهاست که در بخش های قبلی داروهای مختلف برای شما بیان شده است که می توانید از داروهای مسکن یا حتی داروهای ضد آلرژی استفاده کنید.
- روش‌های لیزری و جراحی: در صورتی که درمانهای دارویی به نتیجه مطلوب نرسیدند، ممکن است نیاز به مداخلات پیشرفته‌تری مانند درمان لیزری یا جراحی وجود داشته باشد. درمان لیزری می‌تواند به‌ویژه برای مشکلاتی مانند بواسیر یا درمان شقاق مقعدی موثر باشد. این روش‌ها بدون نیاز به برش‌های جراحی بزرگ و با کمترین درد و زمان بهبودی انجام می‌شوند.
- تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی: گاهی اوقات، تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند به کاهش خارش شدید مقعدی کمک کند. مصرف بیشتر فیبر، آب کافی و اجتناب از غذاهای تند و تحریک‌کننده می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. همچنین، رعایت بهداشت مناسب و اجتناب از استفاده از مواد شوینده تحریک‌کننده می‌تواند موثر باشد.
- درمانهای فیزیکی: در برخی موارد، استفاده از کمپرس سرد و حمام‌های نشسته با آب گرم می‌تواند به تسکین خارش و درد کمک کند. این روش‌ها به‌ویژه زمانی که خارش ناشی از التهاب پوست یا فشار در ناحیه مقعد است، مفید می‌باشند.
در نهایت، اگر خارش های مقعد شدید و مزمن شود و هیچ یک از درمان‌ها موثر واقع نشد، مراجعه به یک متخصص برای ارزیابی دقیق و انتخاب روش‌های درمانی مناسب الزامی است.
سوزش و خارش مقعدی بعد از دفع مدفوع
سوزش و خارش مقعدی بعد از دفع مدفوع می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از شایع‌ترین علتها، تحریک پوست ناحیه مقعد به دلیل تماس با مدفوع اسیدی یا سفت است. این مشکل معمولا در افرادی که دچار یبوست یا اسهال مزمن هستند، بیشتر مشاهده می‌شود. در این افراد، فشار زیاد یا خروج مدفوع سفت می‌تواند باعث آسیب به پوست ناحیه مقعد و در نتیجه سوزش و خارش شود.
گاهی اوقات، سوزش و خارش در مقعد پس از دفع مدفوع ممکن است با مدفوع خونی همراه باشد که نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری مانند بواسیر یا شقاق مقعدی است. در این موارد، بهتر است که فرد به پزشک مراجعه کند تا علت دقیق این مشکلات بررسی و درمان مناسب انجام شود.
نتیجه گیری
خارش مقعدی مشکلی است که در بسیاری از موارد قابل درمان است. از روش‌های خانگی ساده گرفته تا درمانهای دارویی قابل رفع است. در صورتی که منشا آن بیماری های نشیمنگاهی باشد با روش های تخصصی لیزری این مشکل قابل حل است. تشخیص دقیق و به‌موقع علت این مشکل بسیار مهم است تا بتوانید از درمانهای مناسب بهره‌برداری کنید. اگر به دنبال درمانهای موثر و پیشرفته هستید، پارما کلینیک می‌تواند به شما در این مسیر کمک کند.
سوالات متداول
آیا خارش مقعدی خطرناک است؟
خیر، در اکثر موارد خارش در مقعدی خطرناک نیست، اما اگر طولانی شود یا با علائم دیگری مانند خونریزی همراه باشد، باید بررسی شود.
آیا می‌توان خارش مقعد را با درمان خانگی رفع کرد؟
بله، بسیاری از موارد خارش مقعد با روش‌های خانگی مانند شستشو با آب ولرم یا استفاده از کمپرس سرد قابل تسکین است، ولی اگر علائم ادامه یابد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر خارش بیش از یک هفته طول بکشد یا با خونریزی یا درد همراه باشد، به پزشک مراجعه کنید.
آیا رژیم غذایی می‌تواند باعث خارش در مقعدی شود؟
بله، غذاهای تند و پرادویه می‌توانند باعث تشدید خارش های مقعدی شوند.