افتادگی روده یکی از مشکلات شایع در سیستم گوارشی است که ممکن است زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که عضلات و بافت‌های نگه‌دارنده رکتوم یا روده ضعیف شوند و بخش‌هایی از آن به سمت خارج از بدن یا پایین‌تر از موقعیت طبیعی خود حرکت کنند. این وضعیت که به نام پرولپس (Prolapse) شناخته می‌شود، می‌تواند باعث بروز علائم ناخوشایند و اختلالات گوارشی شود. از آنجا که افتادگی رکتوم یک مشکل گوارشی جدی است، درک درست علائم و روش‌های درمانی برای مدیریت آن اهمیت ویژه‌ای دارد.
با توجه به اینکه این مشکل اغلب در سنین بالا و در میان افرادی که دچار مشکلات مزمن گوارشی مانند یبوست یا اسهال هستند، بیشتر مشاهده می‌شود، درمان به‌موقع آن می‌تواند به کاهش مشکلات و عوارض بعدی در بیماران کمک کند. از آنجا که این اختلال می‌تواند تاثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد، باید به روش‌های تشخیص و درمان آن توجه ویژه‌ای داشت. در این مقاله، قصد داریم به بررسی افتادگی رکتوم، علائم آن، روش‌های تشخیص، درمان‌ها و عوارض آن بپردازیم.
پایین افتادگی روده یا رکتوم چیست؟
پایین افتادگی روده یا رکتوم چیست؟ پایین افتادگی رکتوم (Rectal Prolapse) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن رکتوم به‌طور کامل یا جزئی از محل طبیعی خود در داخل بدن بیرون می‌آید. در این شرایط، عضلات و بافت‌های نگه‌دارنده رکتوم که به‌طور معمول مسئول ثابت نگه‌داشتن این عضو در داخل بدن هستند، ضعیف می‌شوند و باعث می‌شود رکتوم به سمت بیرون حرکت کند. این وضعیت ممکن است به‌طور ناگهانی یا تدریجی رخ دهد.
افتادگی روده نیز مشابه به افتادگی در رکتوم است که در آن بخش‌هایی از روده به سمت پایین حرکت می‌کنند. در افتادگی های روده، ممکن است قسمت‌هایی از روده بزرگ یا کوچک به ویژه در نواحی اطراف رکتوم بیرون بزنند. این دو اختلال معمولا به دلیل فشارهای زیاد در ناحیه شکم (مانند یبوست یا اسهال مزمن) یا ضعف عضلات لگنی به وجود می‌آیند. برای تشخیص دقیق اینکه آیا فرد دچار افتادگی رکتوم است، نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق وجود دارد.
علائم افتادگی رکتوم
علائم افتادگی رکتوم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما برخی از علائم عمومی آن عبارتند از:
- احساس بیرون زدن قسمتی از رکتوم از مقعد
- درد یا ناراحتی در ناحیه رکتوم، به‌ویژه در زمان دفع مدفوع
- مشکلات در کنترل اجابت مزاج، مانند ناتوانی در نگه‌داشتن مدفوع
- وجود خون یا مخاط در مدفوع
- احساس سنگینی یا فشار در ناحیه مقعد
- در برخی موارد، فرد ممکن است حتی احساس کند که رکتوم همچنان بیرون است پس از اجابت مزاج
این علائم ممکن است به مرور زمان شدیدتر شوند و اگر درمان نشوند، می‌توانند به مشکلات جدی‌تر در عملکرد روده و سیستم گوارشی منجر شوند. در صورتی که فردی دچار این علائم شود، باید به پزشک مراجعه کرده تا ارزیابی دقیق‌تری انجام دهد و از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
روش تشخیص پایین افتادگی رکتوم
روش تشخیص پایین افتادگی رکتوم به این صورت است. پزشک ابتدا از تاریخچه پزشکی فرد مطلع می‌شود و سپس یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در این مرحله، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که در حین معاینه، حرکات دفعی انجام دهد تا وضعیت رکتوم و احتمال بیرون‌زدگی آن را ارزیابی کند. این معاینه می‌تواند روش تشخیص پایین افتادگی رکتوم به صورت درستی باشد.
همچنین در برخی موارد ممکن است پزشک آزمایش‌های تکمیلی مانند رادیولوژی با استفاده از باریم یا سونوگرافی انجام دهد تا موقعیت و میزان افتادگی های رکتوم یا روده را ارزیابی کند. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا تعیین کند که آیا سایر مشکلات مانند التهاب یا عفونت نیز وجود دارد یا خیر. اگر بیمار مشکلات گوارشی دیگری مانند یبوست مزمن یا اسهال داشته باشد، پزشک ممکن است بررسی‌هایی در زمینه این اختلالات نیز انجام دهد تا علت دقیق‌تری برای افتادگی در رکتوم پیدا کند.
درمان افتادگی رکتوم یا روده
درمان افتادگی رکتوم یا روده به شدت و نوع وضعیت بیمار بستگی دارد. در برخی از موارد، درمان‌های غیرجراحی مانند تغییرات در رژیم غذایی و درمان یبوست یا اسهال با استفاده از داروها توصیه می‌شود. پزشک ممکن است داروهایی برای بهبود عملکرد روده تجویز کند، یا از بیمار بخواهد که از روش‌های طبیعی مانند افزایش مصرف فیبر برای جلوگیری از یبوست استفاده کند.
اگر علائم پیشرفته‌تر باشند و کیفیت زندگی فرد تحت تاثیر قرار گیرد، درمان‌های جراحی لازم می‌شود. یکی از روش‌های جراحی مرسوم برای درمان افتادگی رکتوم یا روده، جراحی ترمیمی است که در آن با استفاده از بخیه‌ها یا شبکه‌های مخصوص، بافت‌های آسیب‌دیده بازسازی می‌شوند. در مواردی که جراحی‌های سنتی ممکن است مشکل‌ساز باشند، از روش‌های کم‌تهاجمی مانند جراحی لیزری نیز استفاده می‌شود. در این روش، با استفاده از لیزر، پروسه جراحی به‌طور دقیق و بدون نیاز به برش‌های بزرگ انجام می‌شود.
کلینیک healinghands در مورد درمان پرولاپس روده می گوید:
چندین تکنیک جراحی برای ترمیم پرولاپس رکتوم وجود دارد. اما بهترین روش برای درمان این بیماری استفاده از لیزر است. زیرا برای بیماران کمترین عوارض را در پی دارد.
عوارض پایین افتادن روده
در این بخش قصد داریم در مورد عوارض پایین افتادن روده صحبت کنیم. زیرا افتادگی های رکتوم در صورتی که درمان نشود، می‌تواند به عوارض جدی‌تری منجر شود. یکی از اصلی‌ترین عوارض این وضعیت، کاهش کیفیت زندگی فرد است که ممکن است باعث اضطراب و افسردگی شود. فرد ممکن است به دلیل عدم کنترل بر اجابت مزاج، دچار خجالت و نگرانی‌های اجتماعی شود. علاوه بر این، در صورتی که فشار زیادی به رکتوم وارد شود، ممکن است باعث خونریزی، عفونت یا حتی آسیب به دیواره رکتوم شود.
در برخی موارد، عوارض پایین افتادن روده می‌تواند منجر به مشکلات دستگاه گوارش و روده‌ای مانند یبوست مزمن، اسهال یا التهاب مزمن در روده شود. همچنین، عوارضی مانند اختلالات جنسی در بانوان نیز گزارش شده است که به دلیل فشار بر عضلات کف لگن و آسیب به آن‌ها ایجاد می‌شود. بنابراین، درمان به‌موقع و صحیح افتادگی رکتوم می‌تواند از بروز این عوارض جلوگیری کند.
جراحی لیزر پرولاپس رکتوم
جراحی لیزری برای درمان پروسلاپس رکتوم، یکی از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی برای درمان افتادگی رکتوم است که به‌طور خاص برای بیمارانی که به دلایل مختلف قادر به تحمل جراحی‌های سنتی نیستند، پیشنهاد می‌شود. جراحی لیزر پرولاپس رکتوم، امکان درمان بدون نیاز به برش‌های بزرگ فراهم می‌آورد. در این جراحی، لیزر به‌طور دقیق به بافت‌های آسیب‌دیده اعمال می‌شود و فرآیند ترمیم و بازسازی را تسهیل می‌کند.
مزیت اصلی جراحی لیزر پرولاپس رکتوم در مقایسه با جراحی سنتی این است که زمان بهبودی سریع‌تر است و احتمال عفونت یا خونریزی نیز کمتر است. با این حال، جراحی لیزر نیز برای تمام بیماران مناسب نیست و باید پس از ارزیابی کامل توسط پزشک متخصص، تصمیم‌گیری شود. این روش به‌ویژه برای بیمارانی که از مشکلاتی همچون یبوست یا اسهال مزمن رنج می‌برند و دچار آسیب‌های عضلانی شده‌اند، بسیار موثر است.
نتیجه‌گیری
افتادگی رکتوم یا روده یک مشکل جدی است که می‌تواند به مشکلات گوارشی و حتی اختلالات اجتماعی منجر شود. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است تا از بروز عوارض و مشکلات بعدی جلوگیری شود. روش‌های درمانی مختلف، از جمله درمان‌های دارویی، جراحی‌های سنتی و جراحی لیزری، می‌توانند به افراد کمک کنند تا این مشکل را مدیریت کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
پارما کلینیک با دو دهه سابقه درمان کیست مویی و مشکلات مشابه، آماده است تا به شما در درمان افتادگی در رکتوم و دیگر مشکلات گوارشی کمک کند. برای دریافت مشاوره و درمان‌های تخصصی، با ما تماس بگیرید تا بهترین راهکارها را برای سلامت شما ارائه دهیم.
سوالات متداول
چه علائمی نشان‌دهنده افتادگی در رکتوم هستند؟
علائم معمول افتادگی های روده شامل احساس سنگینی در ناحیه شکم، فشار یا بیرون‌زدگی رکتوم، مشکلات در کنترل اجابت مزاج (به‌ویژه ناتوانی در نگه‌داشتن مدفوع)، درد هنگام اجابت مزاج، خونریزی یا وجود مخاط در مدفوع و احساس نیاز به تخلیه کامل روده حتی بعد از اجابت مزاج است.
آیا جراحی لیزری برای درمان افتادگی در رکتوم موثر است؟
بله، جراحی لیزری یک روش کم‌تهاجمی و موثر برای درمان افتادگی در روده است که نسبت به جراحی‌های سنتی نیاز به برش‌های بزرگ ندارد. این روش به تسریع فرآیند درمان، کاهش درد و بهبودی سریع‌تر کمک می‌کند.
چطور می‌توانم از افتادگیِ رکتوم پیشگیری کنم؟
برای پیشگیری از افتادگیی رکتوم ، مهم است که رژیم غذایی سالم و غنی از فیبر داشته باشید تا از یبوست جلوگیری کنید. همچنین، تقویت عضلات کف لگن از طریق ورزش‌های خاص، اجتناب از بلند کردن اشیاء سنگین و کنترل وزن می‌تواند به حفظ سلامت روده و جلوگیری از افتادگی آن کمک کند.